ق

چکیده مقاله مفهوم‌شناسی نسخ یکی از واژه‌هایی که در متون اسلامی و علوم قرآنی مورد بحث قرار گرفته، واژه «نسخ» است. در این میان از جمله مطالبی که درباره این واژه طرح شده، مبحث مفهوم‌شناسی نسخ است. نسخ در لغت به معنای زایل کردن و… اطلاعات بیشتر

قرآن کریم. ابن عطیه، جمیل حمود؛ أبهى المراد في شرح مؤتمر علماء بغداد؛ مؤسسه اعلمی، بیروت، 1423 ق. امین، سید حسن؛ دائرة المعارف الاسلامية الشيعية؛ دار التعارف للمطبوعات، بیروت، لبنان، 1410 ق. آمدی، علی بن محمد؛ الاحكام في اصول الاحکام؛ دار الفکر للطباعة و النشر… اطلاعات بیشتر

در معنای لغوی نسخ دو عنصر اساسی دخالت دارد، یکی زایل کردن و از بین بردن و چیزی را ابطال کردن، دوم چیز دیگری را جای آن گذاشتن است.[1] در معنای اصطلاحی نسخ نیز از این دو عنصر استفاده شده است: رفع حكم ثابت شرعى… اطلاعات بیشتر

نسخ؛ يعنى باطل‏كردن حكمى و حكم ديگرى را جايگزين آن‏كردن و إنساء؛ يعنى باطل‏كردن حكمى بدون جايگزين‏كردن آن.[1] بر این اساس، وجه مشترک این دو، باطل‏كردن حكم پیشین است، امّا اگر حکم دیگری جايگزين آن‏ شود، به این نسخ گفته می‌شود، ولی اگر حكمى دیگر… اطلاعات بیشتر

غزالى مى‏گويد: نسخ و تخصيص از پنج جهت با هم اختلاف دارند: ناسخ بايد متأخّر و منفصل از منسوخ باشد، ولى اشكالى ندارد كه دليل مخصّص متّصل و همراه با مخصّص باشد. تخصيص در امر به مأمور واحد داخل نمى‏شود، ولى نسخ داخل مى‏شود. نسخ… اطلاعات بیشتر

ظاهرا تفاوت اساسى ميان نسخ و بداء وجود ندارد. مرحوم شيخ طوسى بعد از تقسيم بداء به قسمى كه نسبت دادن آن به خداوند (تبارک و تعالى) جايز است و قسمى كه نسبت دادن آن به خداوند (تبارک و تعالى) جايز نيست، مى‏گويد: امّا آن… اطلاعات بیشتر

«احادیث نسخ» روایاتی هستند که خود، ناسخ آیات قرآن باشند یا آیات ناسخ و منسوخ را نقل کنند. این احادیث، اخبار آحاد (غیرمتواتر) هستند و علماء بر این که خبر واحد نه می‌تواند ناسخ قرآن باشد و نه دلیل بر نسخ آیه‌ای به آیه‌ای دیگر،… اطلاعات بیشتر

مسئله نسخ در آیات قرآن، یکی از مباحث علوم قرآنی است که علاوه بر معنای مصطلح میان قرآن پژوهان، به‌معنای دیگری نیز در قرآن به‌کار رفته است. علامه طباطبایی در این باره می‌گوید: «معناى ديگر كلمه نسخ‏، نقل يک نسخه كتاب به نسخه‏اى ديگر است.… اطلاعات بیشتر

از نظر اصطلاحی،[1] نسخ و تبدیل هر گاه در یک سیاق استعمال شده و یا در کنار هم باشند، به یک معنا هستند. علامه طباطبایی در این باره می‌گوید: «معناى ديگر كلمه نسخ‏، نقل يک نسخه كتاب به نسخه‏اى ديگر است و اين عمل را… اطلاعات بیشتر

نسخ در اصطلاح عبارت است از: رفع حكم ثابت شرعى به وسيله خطاب شرعى ديگرى كه متأخّر از خطاب اوّل باشد، به‌جهت به‌سرآمدن مدّت و رفع ملاک و مصلحت حكم سابق به‌گونه‏اى كه اگر خطاب ناسخ نمى‏بود، همچنان آن حكم شرعى قبلى باقى مى‏ماند.[1] در… اطلاعات بیشتر