پلورالیسم دینی (کثرت گرایی دینی)

«پلورالیسم» (pluralism)؛ به معناى کثرت گرایى است که در حوزه‏هاى مختلف فلسفۀ دین، فلسفۀ اخلاق، حقوق و سیاست و… کاربردهاى مختلفى دارد که حد مشترک همۀ آنها، به رسمیت شناختن کثرت در برابر وحدت یا انحصار گرایى (Exclusivism) است.[1]

اما «پلورالیسم دینى» (Religious Pluralism) بدین معنا است که حقیقت و رستگارى منحصر در دین ویژه‏اى نبوده، و همۀ ادیان بهره‏اى از حقیقت دارند. در نتیجه، پیروى از برنامه‏هاى هر یک از آنها مى‏تواند مایۀ نجات و رستگارى انسان باشد؛ بنابراین مبنا، نزاع حق و باطل از میان ادیان رخت بربسته، خصومت و نزاع و مجادلات دینى، جاى خود را به همسویى و همدلى مى‏دهد.[2]

از نظر مسلمانان، پلورالیسم مردود است به این دلیل که دلایل روشن و واضحى بر حقانیت دین مبین اسلام وجود دارد، به گونه‏اى که همسانى ادیان دیگر با اسلام نمى‏تواند صحیح باشد. علاوه بر این، عدم تحریف کتاب آسمانى (قرآن) و خاتمیت اسلام، به منزله‏ نسخ ادیان سابق است.

[1]. ربانى گلپایگانى، على، تحلیل و نقد پلورالیسم دینى، ص ۱۹.

[2]. همان، ص ۲۰.