رواداری مذهب شافعیه

رواداری یا تالرنس؛ عبارت است از پذیرفتن و احترام‌گذاشتن به نژادها، فرهنگ‌ها و شیوه‌های متنوع زیستن، اندیشیدن و اظهارنظر کردن؛ پذیرش و احترامی از روی آگاهی و صداقت و از موضع قدرت. رواداری که در آغاز، فضیلتی اخلاقی به‌شمار می‌آمده، به اقتضای ضررورت‌های تاریخی و اجتماعی وارد حوزه فلسفه سیاست شده و در نهایت به یک هنجار فرهنگی و حقوقی جهانی تبدیل شده ‌است، در حدی که امروزه، پیش‌شرط صلح و توسعه محسوب می‌شود و از بایسته‌های سیاست‌گذاری‌های کلان تلقی می‌گردد. بانیان و نظریه‌پردازان مذهب شافعی، تحت تأثیر آموزه‌های قرآن کریم و سنت شریف نبوی، وسعت نظر شخص امام شافعی و بنیادهای مکتب اعتدال‌گرای اشعری، به نحو درخور تحسینی روادار بوده‌اند و از موضع اقتدار علمی و موقعیت ممتاز اجتماعی، آگاهانه و صادقانه به امامان و اتباع سایر مذاهب احترام می‌گذاشته‌اند و مبانی اجتهادی و فتاوای فقهی آنان را محتمل‌الصواب می‌شمرده‌اند. شافعیه علاوه بر رواداری‌های نظری، در مقام عمل هم همواره بر مبنای حسن تفاهم و تعامل مثبت با دیگران رو‌به‌رو می‌شده‌اند. در میراث مکتوب و سیره عملی آنان شواهد زیادی در تصدیق این ادعا وجود دارد.[1]

[1]. امیدی، جلیل، رواداری و بازتاب آن در فرهنگ شافعیه، دو فصلنامه مطالعات تطبیقی فقه و اصول، دوره 4، ص 27 – 1.