اسامی، کنیه و القاب مشهور ابن تیمیه و فلسفه آن

وی احمد بن عبدالحلیم مشهور به ابن تیمیه و ملقب به شیخ‌الاسلام بود.[1] در وجه‌ تسمیه او به ابن تیمیه گفته‌اند که‌ پدر یا جد (مادری‌) وی‌ در سفر حج‌ در تَیْماء، دخترک‌ زیبایی‌ دید و هنگامی‌ که‌ از سفر به‌ وطن‌ بازگشت‌، دختر نوزاد خویش‌ را شبیه‌ آن‌ دختر تیمایی‌ یافت‌، پس‌ او را تیمیه‌ نامید؛ از این‌ رو فرزندان‌ آن‌ دختر به‌ ابن تیمیه‌ معروف‌ شدند.[2]

شهرت ابن تیمیه به دلیل قدرت بیان، خشونت در بحث با مخالفان،[3] مخالفت با علمای زمانه خود، بی‌پروایی در مقابل حاکمان، حضور در کارهای سیاسی، اجتماعی و جنگ‌ها و سخت‌گیری در مسأله امر به معروف و نهی از منکر بوده است.[4]

وی را با القابی چون مفسّر، رجالی، حافظ، مفتی، ادیب و لغت‌شناس یاد کرده‌اند[5] و برخی از علما و نویسندگان اهل سنت او را بر امامان مذاهب چهارگانه اهل سنت برتری داده، القابی مانند شیخ الاسلام، یگانه دوران، علامه، فقیه، مفسر^[6]، آگاه‌ترین شخص زمان خویش به علوم دین^[7] و بزرگ‌ترین علماء^[8] به وی داده‌اند.

[1]. ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، ج ۱۳، ص ۲۴۱.

[2]. ابن خلکان، شمس الدین، وفیات الاعیان و انباء ابناء الزمان، ج ۴، ص  ۳۸۸؛ ذهبی، محمد بن احمد، تاريخ الاسلام و وفيات المشاهير و الأعلام، تحقيق: تدمرى، عمر عبد السلام، ج 45، ص 134.

[3] دوخی، یحیی‌ عبدالحسن، منهج ابن‌تیمیه فی التوحید، ص ۲۹.

[4] . زریاب، «ابن تیمیه»، ص ۱۷۳و ۱۷۷؛ سایت ویکی شیعه.

[5]. رمشقی صالحی، محمد بن احمد، العقود الدریه من مناقب شیخ الاسلام احمد بن تیمیة، ص ۵۷؛ البدایة و النهایه، ج ۱۴، ص ۱۳۷؛ عكري حنبلي دمشقي، ابن العماد شهاب الدين عبد الحي، شذرات الذهب في اخبار من ذهب، تحقيق: الأرناؤوط، ج ۸، ص ۱۴۵؛ سایت ویکی حج.

[6]. ابن شاکر، محمد بن شاکر، فوات الوفیات، ج ۱، ص ۷۴.

[7]. حجوی، محمد بن حسن، الفکر السامی فی تاریخ الفقه الاسلامی، ج ۲، ص ۳۶۲.

[8]. البدایة و النهایة، ج ۱۴۷، ص ۱۵۶.