searchicon

کپی شد

‏آثار فرهنگی حکومت فاطمیان

افزون بر مرکز علمی – فرهنگی جامعة الازهر، که در دوره فاطمیان ساخته شد، در این دوره مراکز علمی – فرهنگی دیگری نیز ساخته شده‌است. از جمله حاکم بامر الله در سال ۳۹۵ ق، مرکزی را به نام «دارالحکمة» بنا کرد که دانشمندان علوم مختلف در آن به آموزش می‌پرداختند. قصر خلفا که با کتابخانه‌های بزرگ تجهیز شده بود نیز محل رفت و آمد دانشمندان و برگزاری مجالس علمی و ادبی بود.

در عصر فاطمیان، کتابخانه‌ها نیز رونق بسیار یافت. کتابخانه قصر خلافت در قاهره به نام «خزانة الکتب» از مهم‌ترین این کتابخانه‌ها بود. منابع گوناگون، تعداد کتاب‌های این کتابخانه را از صد هزار تا یک میلیون جلد برشمرده‌اند و گفته‌اند که در این کتابخانه تنها ۱۲۲۰ نسخه از کتاب تاریخ طبری موجود بود.[1] دیگر کتابخانه بزرگ مصر، کتابخانه متعلق به دارالحکمة بود که کتابخانه «دارالعلم» نام‌ داشت.[2] در دوران فاطمیان، هم‌چنین رصد‌خانه‌هایی ساخته شد؛ از جمله رصدخانه «الحکامی» که در زمان حاکم بامر الله تأسیس شد.

مراکز علمی فاطمیان، اگرچه در اصل به تعلیم آیین اسماعیلی می‌پرداختند؛ ولی به دلیل تسامح مذهبی، شهرت بسیاری در جهان اسلام یافته و دانشمندان اهل‌سنت نیز در آن به تعلیم پرداختند.[3]

 

[1]. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره فی ملوک مصر و القاهرة، ج ۴، ص ۱۰۱؛ ایوب، ابراهیم، تاریخ الفاطمی الاجتماعی، ص ۱۶۹.

[2]. تاریخ الفاطمی الاجتماعی، ص ۱۷۰ – ۱۷۲.

[3]. ناصری طاهری، عبدالله، فاطمیان در مصر، ص ۱۲۶ و ۱۲۷.