چکیده واقعه تغییر قبله

یکی از حوادث مهم تاریخ اسلام، واقعه تغییر قبله است. گرچه درباره زمان دقیق این واقعه اتفاق نظر وجود ندارد، ولی وقوع آن بعد از چند ماه از هجرت پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) از مکه به مدینه، مورد اتفاق است. تا پیش از این واقعه، آن حضرت به امر الهی به سوی «بیت‌المقدس» نماز می‌خواند، ولی مدتی بعد از ورود به مدینه با اعتراض گروهى از یهود مدینه مواجه شد که می‌گفتند: به خدا قسم، محمّد (صلی الله علیه و آله) نماز خود را درک نکرد (نمی‌دانست چگونه نماز بخواند)، تا این‌ که روى به قبله ما آورده و به سبک عبادت ما عبادت نمود. این سخن، حضرت را آزرده خاطر کرد و آرزو نمود که قبله‌اش به سمت «کعبه» تغییر نماید. خداوند سبحان نیز خواسته آن حضرت را برآورده نمود.

شخصیت‌ها و گروه‌های درگیر این واقعه، علاوه بر رسول خدا (صلی الله علیه و آله)، حضرت جبرئیل (علیه السلام)، مسلمانان، یهودیان، مشرکان و منافقان مدینه می‌باشند.

در اين ‌که به چه علت، قبله مسلمانان از «بيت‌المقدس» به «کعبه» انتقال يافت، عواملی ذکر شده است که عبارتند از: امتحان و آزمایش مردم، جدا کردن صفوف مسلمانان از مشرکان و یهودیان، توجه دادن به یک حقیقت برتر که خداوند سبحان در همه جا حضور دارد و شرق و غرب عالم از آنِ او است، توجه دادن به این مطلب که شرافت مکان‌ها به دست خداوند متعال است، ابطال انکار نسخ، ترغیب اعراب به پذیرش دین اسلام و مصالح دیگر.

واقعه تغییر قبله آثاری داشت که برخی از آنها عبارتند از: اثبات حقانیت پیامبر (صلّی الله علیه و آله)، اتحاد بیشتر صفوف مسلمانان و حفظ استقلال آنها، و پیشرفت علم هيئت و جغرافيا.