searchicon

کپی شد

چکیده مقاله شیخ کلینی‏

ابوجعفر محمد بن یعقوب بن اسحاق کلینی رازی معروف به «شیخ کلینی» (متوفای ۳۲۸ ق)، از بزرگان شیعه و از بزرگ ترین محدثان شیعه به شمار می آید. وی در ابتدای غیبت صغرا و در نیمه دوم قرن سوم و نیمه اول قرن چهارم هجری می زیسته است. پدر او یعقوب بن اسحاق، از دانشمندان عصر خویش بوده است.

زمان و محل ولادت کلینی دقیقا مشخص نیست؛ اما مسلّم است که وی در ‏روستای کُلَین از توابع شهر ری متولد شده است.

او تحصیلات اولیه را نزد پدرش و «استاد شهید، علی بن محمد بن ابراهیم ابان؛ (عُلانِ رازى دایی شیخ کلینی)» در زادگاه خویش؛ «کلین» گذراند، وی برای کسب علوم بیشتر از کلین به ری و از آن جا به قم، سپس به بغداد رفت.

از جمله اساتید او می توان به ابو العباس محمد بن جعفر رزّاز، أبو علی أحمد بن إدريس اشعری، حميد بن زياد، و أبو سليمان داود بن كوره قمّی، أحمد بن محمد عاصمی، حسين بن محمد اشعری اشاره کرد.

وی دارای القاب متعددی از قبیل: «ثقة الاسلام، شیخ المشایخ، رئیس المحدثین، سلسلی و بغدادی» است.

از نظر اندیشه و مکتب، کلینی یک شخصیت حدیث شناس و محدِّثی بزرگ است که مکتبش از مکتب حدیثی قم برگرفته شده است. مهم ترین تألیف و بزرگ ترین میراث کلینی که بعد از ایشان به یادگار مانده، کتاب شریف «الکافی» است. او به جز این کتاب، تألیف های دیگری نیز دارد که برخی از آنها عبارتند از:

  1. الرد علی القرامطة: این کتاب در رد عقاید التقاطی قرمطیان نگاشته شده است.
  2. رسائل الائمه (علیهم السّلام).
  3. کتاب الرجال.
  4. ما قیل فی الائمه (علیهم السّلام) من الشعر.

کلینی شاگردان ارزشمندی تربیت کرد که برخی از آنها عبارتند از:

  1. احمد بن ابراهيم معروف به ابن ابى رافع صيمرى.
  2. احمد بن احمد كاتب كوفى.
  3. احمد بن محمد بن سعد كوفى.
  4. ابوغالب احمد بن محمد رازى.

سخن از کلینى، سخن از تمام فضیلت ها و عزم و اراده تشیع در کسب معارف و علوم است. بسیاری از اندیشمندان شیعه و اهل سنت، هنگامی که به نام کلینی رسیده اند، در مقابل عظمت و بزرگی و زحمات طاقت فرسای وی در باب علم حدیث، سر تعظیم فرود آورده و اظهار احترام و ادب نموده اند.

مرحوم كلینی پس از هفتاد سال زندگی، در ماه شعبان سال 329 ق و بنابه قولی دیگر، در سال ۳۲۸ ق، آفتاب زندگی اش غروب کرد و در بغداد در محله «باب الکوفه» به خاک سپرده شد.