کپی شد
پیامبران و انواع وحی رسالی در قرآن
انواع وحی رسالی
در قرآن كريم به اشكال سه گانۀ نزول وحى اشاره شده است:
1. تكلّم مستقیم و بدون واسطه؛ يعنى بين خدا و پيامبر، واسطه ای نيست و پيامبر مستقيماً وحى را از منبع فيض دريافت مىكند. نویسنده کتاب التمهید فی علوم القرآن می گوید: “بنابر آنچه که اصحاب، حالت پیامبر اکرم را هنگام فرود وحی توصیف کرده اند، نزول وحی بیشتر مستقیم بوده است”.[1]
2. تكلّم خداوند از وراى حجاب: در این نوع پیامبر تنها صدا وحی را می شنود و هیچ چیز را نمی بیند. این گونه دریافت وحی مانند آن است که کسی از پس پرده سخن بگوید و انسان تنها صدای او را بشنود؛ از این رو قرآن از این قسم به «وراء حجاب» تعبیر می کند.
3. دریافت وحی از طریق فرشته الاهی:
در این طریق حضرت جبرئیل (ع) پیام الاهی را بر قلب پیامبر فرود می آورد. “روح الامین قرآن را بر قلب تو فرود آورد”.[2]
“روشن است كه در دو قسم اخير، به خلاف قسم اول، حجاب و واسطه اى بين خدا و نبى در كار است؛ البته معناى حجاب و واسطه اين نيست كه این حجاب پیامبر را از ارتباط مستقيم با تكلّم الاهى باز دارد؛ بلكه واضح است كه گوينده، خدا است؛ اما به دليل حكمت و مشيت الاهى، پيامبر بر حجاب يا واسطه التفات مىكند و پيام حضرت حق را از وراى حجاب يا از لسان واسطه مىشنود. پر واضح است كه در اين جا نيز رسول، مستقيماً پيام خدا و سخن فيّاض على الاطلاق را دريافت مىدارد؛ بنابراين اگر رسول به حجاب التفات كند، گفته مىشود كه وحى از وراى حجاب است و اگر بدان التفات نورزد، وحى نسبت به او بلاواسطه و مستقيم است. آن جا هم كه وحى به واسطه جبرئيل (ع) است، اگر گيرنده وحى به واسطه توجه نداشته باشد، وحى بلاواسطه از سوى خدا خواهد بود”.[3]،[4]
[1]. معرفت، محمد هادی، التمهید فی علوم القرآن، ج 1، ص 101، چاپ اول، مؤسسه تمهید، قم، 1386ه.ش.
[2]. شعراء، 193 و 194.
[3]. سؤال شماره 88، (سایت اسلام کوئست 887).
[4] درباره وحی و کیفیت آن می توانید به سؤال شماره 88 (سایت اسلام کوئست 887) مراجعه کنید.