وجه نام‌گذاری روز عرفه

نام عرفه، از نام منطقه وسيعى با مساحت حدود 18 كيلومتر مربع در شرق مكه معظمه، اندكى متمايل به‌جنوب كه در ميان راه طائف و مكه قرار دارد، گرفته شده است و زائران بيت‌‏الله‌الحرام در نهم ذى‌الحجه، از ظهر تا غروب در اين منطقه حضور دارند.

در مورد وجه نام‌گذاری صحرای عرفات و روز عرفه آمده است:

1. عرفات را از آن‌رو عرفات خوانده‌اند که زمینی مشخص و شناخته‌شده در میان کوه‌ها است.[1]
2. حضرت جبرئیل (علیه‌السلام) در مقابل آن‌چه در آن‌روز (عرفه) برای حضرت ابراهیم (علیه‌السلام) از مناسک حج توصیف می‌کرد و می‌آموخت، سؤال می‌کرد «عَرَفتَ عَرَفتَ؟؛ شناختی، متوجه شدی؟»؛ لذا این‌روز عرفه و آن‌مکان عرفات نام گرفت.
3. حضرت آدم و حوا (علیهما‌السلام) پس از آن‌كه از هم جدا بودند در همين نقطه (عرفات) گرد هم آمده يک‌ديگر را شناختند.
4. حضرت ابراهيم (علیه‌السلام) در شب هشتم خواب ديد كه بايد فرزندش را ذبح کند. صبح از خواب برخاست و همه روز را فكر می‌كرد كه آيا اين امر از طرف خدا است يا نه؟ به‌همين مناسبت روز هشتم را به‌نام روز «ترويه»؛ يعنى روز شک و فكر می‌خوانند و در شب نهم دو باره همان مطلب را در خواب ديد، وقتى بيدار شد دانست كه امر خدا است؛ لذا به‌نام «عرفه» خوانده شد.[2]
5. هم‌چنین آورده‌اند که مردم از این جای‌گاه به‌گناه خود اعتراف می‌کنند و بعضی آن را از جهت تحمل و صبر و رنجی می‌دانند که برای رسیدن به‌آن باید متحمل شوند؛ چراکه یکی از معانی «عرف» صبر و شکیبایی است.[3]

[1]. مصطفوى، حسن‏، التحقيق فى كلمات القرآن الكريم، ج 8، ص 116.

[2]. طبرسى، فضل بن حسن، مجمع البيان فى تفسير القرآن، تحقيق و مقدمه: بلاغى، محمد جواد، ج 2، ص 526.

[3]. دهخدا، علی اکبر، لغت‌نامه دهخدا، واژه عرفه.