searchicon

کپی شد

مفهوم شناسی فقه شیعه

در مفهوم شناسی فقه شیعه که همان فقه اهل بیت (علیهم السلام) است، ابتدا به مفهوم شناسی فقه و سپس به مفهوم شناسی شیعه پرداخته می شود.

مفهوم شناسی فقه

در اصطلاح اصولی­ها و فقیهان، «فقه»، مجموعه‌اى از قوانین، دستورات و امر و نهى‌هایى است که فقیه، از منابع و ادلّۀ تفصیلى، آنها را استنباط می نماید. به بیان دیگر، فقه، وظیفه عملى بندگان را در برابر خداوند متعال معرفی، و به آنها مى‌آموزد که چه عکس العملى در مقابل مولاى حقیقى‌ خویش داشته باشند.[1]

مفهوم شناسی شیعه

«شيعه» كه در اصل لغت به معناى پيرو است، در اصطلاح به كسانى گفته مى شود كه جانشينى پيغمبر اكرم (صلّى اللّه عليه و آله) را حق اختصاصى خانواده رسالت مى دانند و در معارف اسلام، پيرو مكتب اهل بيت (علیهم السلام) مى باشند.[2] شيعيان اماميه[3] معتقدند كه پيامبر (صلّى اللّه عليه و آله) به صراحت، على ابن ابى طالب  و يازده فرزند او (علیهم السلام) را خلفاى (بلا فصل) خويش، خوانده است. ولايت على و امامان معصوم (علیهم السلام) پس از او، عصمت آنها و …، از باورهاى بنيادین‏ شيعه اماميه است. فقه شيعه اماميه، بر چهار منبع استوار است: قرآن، سنت، عقل و اجماع.[4]



[1]. برای آگاهی بیشتر ر.ک: سایت اسلام پدیا، مفهوم شناسی فقه.

[2]. طباطبايى، سید محمد حسین، شيعه در اسلام‏، ص 23.

[3]. در دوران هر یک از امامان، شیعیانی که به امامت امامان معصوم (علیهم السلام) از فرزندان حضرت فاطمه (سلام الله علیها) اعتقاد داشته و این خط سیر را تا امام دوازدهم (علیه السلام) ادامه می دادند، «امامی» خوانده می شدند. امامی، در سیر تاریخی اش، به تناسب زمان‏های مختلف، معانی دیگری؛ چون ترادف با شیعه در زمان حضرت علی (علیه السلام) نیز داشته، ولی امروزه معنایی معادل اثنا عشری (شیعه دوازده امامی) دارد، ر.ک: سایت اسلام پدیا، واژه شیعه و مترادف آن.

[4]. پژوهشكده تحقيقات اسلامى، فرهنگ شيعه، ص 317 و 318‏.