فرزندان حضرت خدیجه (سلام الله علیها)

تمامى فرزندان رسول خدا (صلى الله علیه و آله) بجز ابراهیم كه مادرش ماریه قبطیه (اهل مصر) بود، ما بقی فرزندان از خدیجه به دنیا آمدند.[1]

نخستین فرزند پیامبر (صلّی الله علیه و آله) که اختلافی در آن نیست، قاسم نام داشت که کنیه حضرت محمد (صلّی الله علیه و آله) (ابوالقاسم) بخاطر این فرزند بوده، قاسم در سن چهار سالگی،[2] و به نقلی سن دو سالگی،[3] قبل از بعثت از دنیا رفت. در ترتیب و نام فرزندان بعدی حضرت خدیجه (سلام الله علیها) اختلاف است ابن هشام می‌گوید: قاسم … سپس طیب، سپس طاهر (عبدالله)، و دختران به ترتیب سن عبارتند از: رقیه، زینب، ام کلثوم و فاطمه (سلام الله علیها).[4] برخی گفته اند عبدالله، طیب و طاهر یکی است.[5] عبدالله در شیرخوارگی از دنیا رفت.[6]

اختلاف دیگر پیرامون دختران حضرت خدیجه (سلام الله علیها)، این است که برخی از اساس به غیر از حضرت فاطمه (سلام الله علیها) دیگر دختران را نفی کرده و قائل هستند ربیبه پیامبر بوده‌اند. بخاری در صحیح خود، ذیل آیۀ شریفۀ ( و قاتلوهم حتی لا تکون فتنه)[7] ماجرایی را از عبدالله بن عمر نقل می‌نماید که در آن شخصی از او در مورد علی (علیه السّلام) و عثمان پرسشی مطرح می‌سازد. ابن عمر بعد از این که نکاتی را در مورد تبرئۀ عثمان بیان داشت، می‌گوید که اما علی (علیه السّلام) پسر عموی پیامبر (صلّی الله علیه و آله) و داماد اوست… .[8]

کسانی که معتقدند پیامبر (صلی الله علیه و آله) دختری جز فاطمه (سلام الله علیها) نداشته، بیان می‌دارند که اگر رقیه و ام کلثوم همسران عثمان، دختران واقعی پیامبر (صلّی الله علیه و آله) بودند، ابن عمر می‌بایست او را نیز به عنوان داماد پیامبر (صلّی الله علیه و آله) معرفی نماید، در حالی که این کار را ننمود!

علامه سید جعفر مرتضی عاملی در كتابش “الصحیح من السیرة” به این بحث پرداخته است و كتابی مستقل به نام “بنات النبی أم ربائبه” در این زمینه نوشته است، ایشان بعد از آن كه این مسئله را با تمام زوایایش بررسی نمود، چنین نتیجه می‌گیرد و می‌گوید: از مطالب گذشته روشن شد كه رقیه‌ای كه عثمان با آن ازدواج كرد او دختر پیامبر (صلّی الله علیه و آله) نبود. وی می‌گوید: اگر خواستیم با دقت بیشتر بر روی روایات تاریخی قضاوت كنیم، باید (با فرض قبول دختران متعدد برای پیامبر (صلّی الله علیه و آله) از خدیجه (سلام الله علیها)) بپذیریم كه آنها در حال كودكی از دنیا رفتند و با كسی ازدواج نكردند و اگر می‌بینیم كه عثمان با دختری به نام رقیه و بعد از او با أم كلثوم ازدواج كرد، آنها اگر چه با دختران پیامبر (صلّی الله علیه و آله) تشابه اسمی دارند، ولی دختران پیامبر (صلّی الله علیه و آله) نبودند. شاید تشابه اسمی بین دو همسر عثمان و بین دختران پیامبر (صلّی الله علیه و آله) كه بیشترشان بعد از بعثت متولد شدند و در كودكی از دنیا رفتند، عده‌ای را به اشتباه انداخت یا باعث شده كه ادعا كنند آن دو دختر (دو همسر عثمان) همان رقیه و أم كلثوم دختران پیامبر (صلّی الله علیه و آله) هستند. همچنین شاید چون دو همسر عثمان ربیبه پیامبر (صلّی الله علیه و آله) بودند باعث تأكید و تقویت این شبهه شد؛ چون همچنان كه در بین عرب معروف است، آنها ربیبه هر شخص را دخترش به حساب می آورند.[9]