searchicon

کپی شد

فرزندان امام جواد (علیه السلام)

دربارۀ فرزندان امام جواد (علیه السلام) بین منابع و کتب انساب  اختلاف وجود دارد. شیخ طبرسی می‌گوید: امام‏ جواد (عليه السلام) دو پسر و سه دختر از خود به جاى گذارد كه يكى از آنان حضرت هادى (علیه السلام) است و دومى هم به نام موسى مي‌باشد و دختران آن جناب هم حكيمه، خديجه و ام كلثوم نام داشته‌‏اند، و بعضى هم گفته‏‌اند: كه وى دو دختر به نام فاطمه و امامه از خود باقى گذاشته است.[1] در برخی منابع دیگر نیز تا پنج پسر نیز به ایشان نسبت داده شده‌است، اما آنچه همۀ منابع درباره‌اش اتفاق نظر دارند، این است که فرزندان ذکور ایشان دو نفر بوده‌اند: امام علی الهادی و موسی مبرقع. به این دو فرزند ایشان در همه منابع اشاره شده‌است.[2]

با این حال در منابع قدیمی تنها “ابن عنبه” در کتاب “عمدة الطالب” چهار پسر برای ایشان بیان کرده‌است: امام هادی، موسی مبرقع، حسن و محمد.[3]

در برخی کتاب‌های انساب که در دورۀ اخیر نوشته شده، می‌توان به نام پنج فرزند پسر برای امام جواد رسید: امام هادی، موسی مبرقع، محمد، علی و یحیی.[4]

به نظر می‌رسد علت این اختلافات تفاوت گزارشاتی است که در منابع اولیه وجود داشته است و یا شاید علت آن این باشد که از برخی از این افراد نسلی باقی نمانده و از برخی از آنها نسلی وجود دارد.

آنچه مسلم است، این که از امام هادی و موسی مبرقع نسلی به جا مانده است. نسل موسی مبرقع که خودش در قم مدفون است، اکنون در قم و شهرری حضور دارند.[5] هر چند امروزه خاندانی در عراق خود را به یحیی فرزند امام جواد (عليه السّلام) منتسب می‌دانند[6]، اما این در منابع تاریخی نیامده است.

 


[1]. طبرسى‏، فضل بن حسن، إعلام الورى بأعلام الهدى، ص 355، اسلاميه.

[2]. برای مثال شیخ مفید در کتاب ارشاد و ابن عنبه در عمدة الطالب و ابن صباغ در الفصول المهمة و تستری در تواریخ النبی و الآل و لواسانی در کتاب الدروس البهیة به این دو فرزند ایشان اشاره کرده‌اند. به جز ابن عنبه در کتاب عمدة الطالب بقیه منابع بر آن هستند که ایشان تنها همین دو فرزند پسر را داشته‌اند. ر. ک. به: انساب العترة الطاهرة، لبیب بیضون، ص 107، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، بیروت.

[3] . همان.

[4]. رجایی، سید مهدی، المعقبون من آل ابی طالب، ج 2، ص 30، مؤسسه عاشورا، قم.

[5]. همان.

[6]. سلطان، فتحی عبدالقادر، تاریخ و بیوتات آل البیت فی بلاد الرافدین، ص 382، دار المحجة البیضاء، بیروت، 1423ق.