searchicon

کپی شد

علّت ناقصه

یک قسم از انواع علت، علت ناقصه است. علت ناقصه آن است‌که از عدم آن، عدم معلول لازم می‌آيد؛ يعنی  از عدم وجود علت ناقصه، معلول ممتنع خواهد بود؛ به این معناکه از وجود آن، وجود معلول لازم نمی آيد. به عبارت دیگر، علت ناقصه به گونه اى است كه هر چند معلول بدون آن، تحقّق نمى يابد، ولى خود آن هم به تنهايى براى وجود معلول، كفايت نمى كند و بايد يک يا چند چيز ديگر (بقیه علّت های ناقصه) بر آن افزوده شوند تا وجود معلول، ضرورت يابد. در اين صورت آن را «علّت ناقصه» مى گويند. تفاوت ميان علت تامه و ناقصه در همين است که علت ناقصه برای تحقق معلول لازم است، ولی کافی نيست، اما علت تامه برای تحقق معلول لازم  و کافی است.[1]



[1]. ملا صدرا، الحكمه المتعاليه فی الاسفار العقليه الاربعه، ج 2، ص 127؛ طباطبايي، سيد محمد حسين، نهايه الحکمه، ص 158؛ مصباح يزدي، محمد تقي، آموزش فلسفه، ج 2، ص 18.