searchicon

کپی شد

ضرورت جدیت در بررسی‌های علمی جریان الحاد معاصر

بحث الحاد مدرن یا الحاد جدید و معاصر، بایستی خیلی جدی گرفته شود، چراکه خطری بسیار بزرگ پیش روی ما قرار دارد.

منظور این نیست که در آینده خطری به وجود خواهدآمد، بلکه ما با یک‌سری مشکلات روبه‌رو شده‌ایم که بخشی از آن آشکار شده و بخش دیگری نیز ممکن است تحت پوشش‌هایی قرار داشته و خود را نشان نداده‌باشد.

به طور معمول، غالب کسانی که واژه الحاد معادل (atheism) را به‌کار می‌برند، به طرز تفکری اشاره می‌کنند که وجود خداوند تعالی را انکار می‌کند که در واقع کاربرد اخص واژه است، اما کاربردهای عام‌تر دیگری هم‌چون عدم باور به خداوند نیز دارد.

عدم باور به خدا، غیر از نفی و انکار وجود خداوند است.

این تفکر در واقع تفکر «لا ادری» را هم شامل می‌شود، ندانم‌گویی در حوزه الهیات نیز یکی از گونه‌های تردید در وجود خداوند محسوب می‌شود.

برخی معنای الحاد را از این هم عام‌تر به کار برده‌ و چهار معنا برای الحاد ذکر می‌کنند که علاوه بر انکار و تردید در وجود خداوند، نفی ربوبیت تکوینی خدا و کنار زدن دین از صحنه زندگی(سکولاریزم) را برای معانی الحاد ذکر کرده‌اند.

زمانی که جریان نفی وجود خداوند را در میان متفکران جست‌‌وجو می‌کنیم، متوجه می‌شویم که در گذشته خیلی به شکل کنونی مطرح نبوده‌است.

هرچند کسانی بوده‌اند که خدا را باور نداشته‌ و حرف‌هایی هم در این زمینه بیان می‌کرده‌اند که مناظرات اهل‌بیت(علیهم السلام) و اصحاب آنها با دهری‌ها در این زمینه موجود است، اما به صورتی که امروزه، الحاد درحال مطرح شدن است، چندان سابقه‌ای نداشته است.[1]

 

[1]. شاکرین-پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ۱۳۹۷-۱۲-۱۴.