searchicon

کپی شد

زمان پرداخت فطریه

زمان وجوب زکات فطره غروب شب عید فطر است و تأخیر پرداخت آن به بعد از نماز عید جایز نیست.

رسول خدا (صلی الله علیه و آله) همواره در روزهای عید فطر پیش از رفتن به مصلی برای ادای نماز عید، زکات فطره را بین فقراء تقسیم می‌کرد و این آیه را می‌خواند: «قد افلح من تزکی و ذکر اسم ربه فصلی[1]».[2]

بر این اساس مراجع عظام تقلید نیز زمان وجوب زکات فطره را غروب شب عید فطر دانسته و تأخیر پرداخت آن را به بعد از نماز عید جایز نمی‌دانند، اما اگر کسی نماز عید را نخواند، باید فطریه را تا ظهر عید پرداخت نماید.[3] چنان چه شخص دسترسى به فقير ندارد مى‌تواند مقدارى از مال خود را به نيّت فطره جدا كرده و براى مستحقّى كه در نظر دارد يا براى هر مستحقّی كنار بگذارد و بايد هر وقت كه آن را مى‌دهد نيّت زکات فطره نمايد.[4]

اما اگر موقعى كه دادن زكات فطره واجب است، فطره را ندهد و كنار هم نگذارد، احتياط واجب[5] آن است كه بعداً بدون اين كه نيّت ادا و قضا كند  ]به قصد قربت[ فطره را بدهد.[6]

همچنین در مورد پرداخت فطریه قبل از عید فطر، مراجع عظام تقلید می‌گویند:

“اگر پيش از ماه رمضان فطریه را بدهد صحيح نيست و احتياط واجب[7] آن است كه در ماه رمضان هم فطره را ندهد.[8] ولى اگر پيش از رمضان يا در ماه رمضان به فقير قرض بدهد و بعد از آن كه فطریه بر او واجب شد، طلب خود را بابت فطریه حساب كند مانعى ندارد.” [9]


[1]. اعلی، 14و 15.

[2]. سیوطی، جلال الدین، الدر المنثور في تفسير المأثور، ج‏6، ص 33..

[3]. ر.ک: امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده: بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج‌2، ص 180، م 2025.

[4]. همان، ذیل م 2030.

[5]. آیت الله بهجت: احتياط مستحبّ آن است كه بعداً قضا كند، ولى أظهر اين است كه زكات فطره ديگر بر او واجب نيست، ولى معصيت كرده است؛ آیات عظام گلپايگانى، تبريزى، صافى: بعداً بايد بدون اين كه نيّت ادا و قضا كند فطره را بدهد؛ همان، ذیل م 2031.

[6]. همان، م 2031.

[7]. آیت الله زنجانى: (احتياط مستحبّ)؛ آیات عظام خوئى، تبريزى، سيستانى: (بهتر آن است..).

[8]. آیت الله صافی: (جواز دادن فطریه در ماه رمضان بعيد نيست ..)؛ آیت الله گلپايگانى: (اگر در ماه رمضان بدهد صحيح است ولى احتياط لازم آن است كه قصد وجوب نكند مگر آن كه فطریه را بعد از مغرب شب عيد يا صبح روز عيد پيش از نماز عيد بدهد ..).

[9]. توضيح المسائل (محشّىٰ)، ج‌2، ص 180، م 2025.