کپی شد
حج در آئین یهود
دیانت یهودی، حج را به عنوان یک عبادت با آثار مادی و معنوی می نگرد، همان گونه که دین اسلام و سایر ادیان توحیدی و غیر توحیدی چنین نگرشی به حج دارند، ولی تفاوت در ماهیت این عبادت و آداب و اعمال و شعائر و مکان و زمان آن است.
حضرت موسی کلیم الله (ع) از پیامبران اولو العزم بوده و می دانست که ندای ابراهیم (ع)، جهان شمول است و به شریعت خاصی اختصاص ندارد و امکان نداشت از طریق حج صحیح ابراهیمی منحرف گردد و به راهی جز تعالیم خداوند برود. حضرت موسی هم همچنان که در روایات آمده است[1] قطعاً به ندای حضرت ابراهیم (ع) لبیک گفته است.
شایان ذکر است در حال حاضر حج از دیدگاه یهودیان واجب نیست و از ارکان عبادت آنها به شیوه ای که در اسلام دیده می شود، به شمار نمی آید. پس از حضرت موسی (ع) یهود به فرقه های مختلف در آمدند و هر فرقه ای شیوه ای را برای حج برگزید و مکانی را برای آداب و مراسم حج انتخاب کرد که به برخی از آنها اشاره می شود:
1. گروهی از یهود به بیت المقدس و هیکل سلیمان رفتند.
2. گروهی به طور سینا رفتند.
3. گروهی «بئرحی» در نزدیکی شهر الخلیل را برگزیدند.
4. گروهی اماکن طبیعی را برگزیدند.[2]
دکتر حسن ظاظا در خصوص زمان حج یهودیان می نویسد: 1. «عید فصح» که در فصل بهار واقع شده و مدت آن هفت روز است و از روز پانزدهم نیسان به تقویم یهودی آغاز می شود.
2. «عید حساد» یا «اسابیع» که مدت آن یک روز است که در اوایل تابستان قرار گرفته است.
3. «عید ظفلل» که مدت آن هشت روز است و در پائیز قرار دارد.
در این بخش به این نکته اشاره می شود:
در دائره المعارف الاسلامیة آمده است: حج به سوی یکی از معبدها، یک رسم دیرینه سامی است که حتی در اجزای قدیمی اسفار پنجگانه موسی (ع) به عنوان یک فریضه دینی عنوان شده است. در سفر خروج، فصل بیست و سوم، فقره چهاردهم آمده: «در هر سال سه مرتبه برای من عید بگیرید».
در آیه سی و سوم از فصل سی و چهارم آمده: «در هر سال سه مرتبه همه مردان باید در برابر خدای بزرگ، خدای اسرائیل ظاهر شوند».
در سرزمین های عربی نیز اماکن بسیاری وجود داشته که در آن اماکن مراسمی همچون حضور در عرفات صورت می گرفته است.[3]
[1]. شيخ صدوق، من لا يحضره الفقيه، ج2، ص 234، وَ رُوِيَ أَنَّ مُوسَى (ع) أَحْرَمَ مِنْ رَمْلَةِ مِصْرَ وَ أَنَّهُ مَرَّ فِي سَبْعِينَ نَبِيّاً عَلَى صَفَائِحِ الرَّوْحَاءِ عَلَيْهِمُ الْعَبَاءُ الْقَطَوَانِيَّةُ يَقُولُ لَبَّيْكَ عَبْدُكَ وَ ابْنُ عَبْدَيْكَ لَبَّيْك.
[2]. هيکل سليمان معبد مرکزی يهود بود که حرم حج و قبله آنها از زمان داود و سليمان به شمار آمده. اين معبد در طول تاريخ رو به ويرانی نهاده و جز بخشي از ديوار اصلي آن که به ديوار غربي يا سوگواري معروف است چيزي بر جاي نمانده. يهوديان عقيده دارند مسجد الاقصي با سنگ هايي ساخته شده که از هيکل سليمان بر جاي مانده است.
[3]. جهت مطالعه بیشتر به کتابخانه تخصصی حج مراجعه شود.