حجاب و انتخاب برای ازدواج

با تحلیل در دلیل و فلسفۀ حجاب به این حقیقت خواهیم رسید که حجاب ایجاد مصونیتی برای بانوان در مقابل آزار و اذیت برخی مردان ناسالم بوده است، نه محدودیت برای آنان. به سخن دیگر، حجاب برای شناخته شدن به پاکدامنی است و نه برای ناشناس ماندن.[1] بر همین اساس، بانوان با ایمان، تلاش در رعایت این توصیۀ قرآنی[2] نموده و بسیاری از آنان، خصوصاً خانم های شوهردار با اختیار خودشان احتیاط بیشتری در این زمینه نموده و صورت خود را نیز می پوشاندند. البته، آنچه از بررسی مجموعۀ آیات و روایات، به دست می آید، این است که چنین احتیاطی، لازم و واجب نیست و بانوان مسلمان؛ به شرط این که آرایش تند و زننده ای نداشته باشند می توانند صورت و دستان خود را تا مچ، نپوشانند. بدین ترتیب، هیچ منعی وجود ندارد که افراد مسلمان و با ایمان بتوانند با مشاهدۀ طرف مقابل و در صورتی که از لحاظ ظاهری او را پسندیدند، با تحقیق بیشتر، از او خواستگاری نمایند. جالب است بدانیم حتی برخی از پیشوایان دینی ما نیز به همین طریق، برای خود همسر برگزیدند! به عنوان نمونه، نقل شده است که امام سجاد (ع)، بانویی را در یکی از مناطق مکه دید و او را پسندیده، سپس از او خواستگاری کرده و با او ازدواج نمود![3] و هم چنین پیامبر اکرم (ص) به دختران دم بخت اجازه فرمودند که در نمازهای عید فطر و قربان حضور به هم رسانند، شاید رزق و روزی مناسبی نصیب آنان شود.[4] برخی از دانشمندان دینی، این رزق و روزی را به ازدواج تفسیر نمودند،[5] و با توجه به متن و محتوای روایت، بعید است تفسیر دیگری را بتوان در نظر گرفت و حتی احتمال دارد که این تفسیر، بخشی از روایت باشد، که امام صادق (ع) چنین برداشتی از کلام پیامبر (ص) ارائه فرموده باشد. بدین ترتیب می توان نتیجه گرفت که اسلام با حضور دختران با حجاب در اجتماعاتی که ممکن است کمکی به ازدواج مناسب آنان باشد، مخالف نبوده و بر همین اساس می بینیم که بانوان، حتی از حضور در خیابان ها و بازارها منع نشده اند، اما به آنان توصیه شده که حتی الامکان از کناره های خیابان عبور نمایند که این خود نوعی نشان­گر عفت و وقار آنان می باشد؛[6] بنابر این، پسران و دختران در جوامع اسلامی نیز با حفظ سلامت و پاکدامنی خود، می توانند ، هم دیگر را دیده و به هم علاقه­مند شده و ازدواج نمایند.

در ضمن، اگر پسری، بعد از تحقیق، تصمیم جدی برای ازدواج با دختری گرفته باشد و قصد هوس بازی و هرزگی نداشته باشد، می تواند قبل از نهایی شدن ازدواج، دختر مورد علاقۀ خود را دوباره، آزادتر و دقیق­تر ببیند، تا بعد از ازدواج، عذر و بهانه ای برای آزار همسر خود نداشته باشد.[7]