بیرون بردن اشیا و وسایل مسجد

از جمله احکام بسیار مورد توجه مسجد آن است که، جایز نیست کسی اجزا و اشیای مربوط به مسجد را از بین برده و یا آنها را از مسجد بیرون ببرد. این حکم حتّی شامل سنگریزه هایی که متعلّق به مسجد است نیز می شود. بنابراین چنانچه مثلاً حیاط مسجد را شن ­ریزی کرده باشند، جایز نیست که مقداری از آن از مسجد بیرون برده شود. پس در صورتی که کسی اجزای مسجد را عمداً و یا سهواً از آن بیرون ببرد، بایستی در صورت امکان آن را به همان مسجد و چنانچه مقدور نباشد، به مسجد دیگری ببرد تا در آن­جا استفاده شود.

در حدیثی از امام باقر (ع) روایت شده که فرمود: «هرگاه کسی سنگریزه ­ای را از مسجد بیرون برد، بایستی آن را به جای خود و یا مسجد دیگر برگرداند؛ چون این سنگریزه خدای را تسبیح می گوید».[1]

علّامه مجلسی (ره) در «بحار الانوار» پس از نقل این حدیث می گوید:«ممکن است که تسبیح سنگریزه، کنایه از این باشد که جزء مسجد است؛ چون مسجد از آن رو که محلّ عبادت خداوند سبحان است بر عظمت و جلال ذات او دلالت می کند. پس مسجد با تمامی اجزا و وجود خویش، خداوند متعال را از آنچه که شایسته او نیست، تنزیه و تقدیس می کند. احتمال دارد معنای حدیث آن باشد که سنگریزه هم گاهی اوقات خداوند متعال را تسبیح می کند. همان گونه که سنگریزه ­ای در دست پیامبر اکرم (ص) تسبیح گفت. شاید هم مراد، تسبیح مطلق به همان معنایی باشد که خداوند متعال در قرآن می فرماید:«هیچ چیز در این عالم نیست مگر این که خداوند را تسبیح و حمد می کنند…».[2]

البتّه لازم است دانسته شود که مراد از سنگریزه ­ای که بیرون بردن آن از مسجد نامطلوب است؛ سنگریزه ­ها و اشیایی است که جزء مسجد محسوب می شود، اما بیرون بردن خاکروبه ها و سنگ ­های زاید و اضافی از مسجد، مطلوب و پسندیده و از جمله مستحبّات مسجد می باشد.