امام زادگان مدفون در قم

بعد از ظهور اسلام و توجه شيعه به اين شهر، عده اى از امام ­زادگان، علما و محدثان در قبرستان قم – كه خارج از شهر و در سمت مغرب بود – مدفون شدند.

در اواخر قرن دوم هجرى، حضرت فاطمه معصومه (عليها السلام) خواهر حضرت امام رضا (عليه السلام) كه به قصد ديدار برادر خود به خراسان مى رفت، قبل از وارد شدن شهر قم بیمار شد و در همین شهر مقدس  رحلت فرموده و به خاک سپرده شد.

از آن زمان به بعد، مردم به تدريج خانه های خود را به قبرستان نزديک كردند تا به مدفن آن حضرت (عليهاالسلام) نزديک باشند و از زيارت قبر وى بهره مند شوند؛ از اين رو به مرور زمان، ساختمان هاى شهر در قسمت هاى مشرق متروک ماند و مردم به سمت غرب شهر روى آوردند.

شهر قم در سال 23 هـ ق به دست ابو موسى اشعرى فتح شد و اسلام در آن جا به حدى نفوذ پيدا كرد كه به سرعت مردم به مذهب تشيع گرويدند.[1]

شمار امام زادگانى که در استان قم مدفون هستند بالغ بر 444 تن مى‌باشند و هر يک از آنان خود سند زرّينى بر تارک و پيشينۀ اين خطّه که همواره مأمن و پناهگاه خاندان نبوّت و امامت و فرزندان و ذرّيه هاى امام علي (علیه السلام) بوده، مى باشد. برخى از بقاع اين علويان در محدوده شهر و برخى ديگر در اطراف و يا شهرها و روستاهاى استان واقع شده اند، از اين تعداد 99 امام زاده داراى بقعه و بارگاه است و در برخى از اين اماکن مقدّس چهار، پنج، شش و گاه تا چهل امام زاده مدفون هستند. اين اماکن متبرّکه مورد توجّه و عنايت مردم بوده و از اين بزرگواران برآورده شدن حاجات و کرامات بسيارى مشاهده نموده اند.

شيخ عبّاس قمی (رحمة الله علیه) مى فرمايد: «در زيارت امام‌زادگان عظام و شاه­زادگان عالى مقام که قبورشان محلّ فيوضات و برکات و موضع نزول رحمت و عنايت الهيه است و علماى اعلام تصريح به استحبات زيارت قبور ايشان فرموده اند، و بحمدالله تعالى در غالب شهرهای شيعه قبورشان موجود و بلکه در روستاها و اطراف کوه‌ها و درّه ها پيوسته ملاذ درماندگان و ملجأ واماندگان و پناه مظلومان و موجب تسلّى دل‌هاى پژمردگان تا روز قيامت بوده و خواهند بود و از بسيارى از ايشان کرامات و خوارق عادات هم مشاهده شد».

خوب است به هر لفظى که متضمّن تعظيم و احترام باشد زيارت شوند و يا سوره هاى مبارکه قرآن خوانده شود و ثواب آن نثار آن قبور نمايند.

در این جا به نمونه ای از زیارت هایی که می شود در این اماکن خوانده شود اشاره می­کنیم.

اَلسَّلامُ عَلَيکَ اَيهَا السَّيدُ الزَّکِي الطّاهِرُ الوَلِى وَ الدّاعِى الحَفِى، اَشهَدُ اَنَّکَ قُلتَ حَقّاً وَ نَطَقتَ حَقّاً وَ صِدقاً وَ دَعَوتَ اِلى مَولاى وَ مَولاکَ عَلانِية وَ سِرّاً، فازَ مُتَّبِعُکَ وَ نَجى مُصَدِّقُکَ، وَ خابَ وَ خَسِرَ مُکَذِّبُکَ وَ المُتَخَلِّفُ عَنکَ، اِشهَد لى بَهذِهَ الشَّهادَة لِاَکُونَ مِنَ الفائِزينَ بِمَعرِفَتِکَ وَ طاعَتِکَ وَ تَصدِيقِکَ وَ اتّباعِکِ.

وَ السَّلامُ عَلَيکَ يا سَيدى وَ ابنَ سَيدى، اَنتَ بابُ الله المُؤتى وَ المَأخُوذُ عَنهُ اَتَيتُکَ زائِراً وَ حاجاتى لَکَ مُستَودِعاً وَ ها اَنَا ذا اَستَودِعُکَ دينى وَ اَمانَتى وَ خَواتيمَ عَمَلى وَ جَوامِعَ اَمَلى اِلى مُنتَهى اَجَلى وَ السَّلامُ علَيکَ وَ رَحمَة اللهِ وَ بَرَکاتُهُ.[2]

[1] . برگرفته از سایت غدیر

[2] . بر گرفته از پایگاه اطلاع رسانی حرم مطهر حضرت معصومه( سلام الله علیها)