اخلاق و صفات محمد بن عثمان بن سعید

محمد بن عثمان بن سعید در سجایای اخلاقی، همانند دیگر نائبان خاص، شهرت داشت و در اخلاق و صفات به عدالت، وثاقت، امانت، درایت، و فهم ستوده می‌شد.

مرحوم مجلسی می‌گوید: جمعى از ياران امام حسن عسکرى (عليه السّلام) در زمان خود آن حضرت، فرزندش امام زمان (علیه السلام) را ديدند، و بعد از وفات حضرت عسکری (علیه السلام)، همان‌ها از اصحاب خاص و نواب امام زمان (علیه السلام) و رابط ميان آن جناب و شيعيان بوده و همه آنها هم سرشناس بودند. آنان احكام دين را از وجود اقدس امام مهدی (عليه السّلام) می‌پرسيدند و براى شيعيان گزارش می‌كردند و همچنین سؤالات كتبى و وجوهات شرعى شيعيان را با وكالتى كه از امام داشتند از آنها گرفته و به امام (علیه السلام) منتقل می کردند. اينان جمعى بودند كه امام حسن عسكرى (عليه السّلام) در زمان حيات خود، عدالت آنها را ستوده و همه را به عنوان امين فرزندش امام زمان (علیه السلام) معرفى كرد و بعد از خود، ناظر املاک و متصدّى كارهاى خود گردانيد، و آنها را به شخص و نام و نسب به مردم شناساند.

اين عده، ابو عمرو عثمان بن سعيد روغن فروش و فرزندش محمد بن عثمان و ديگران بودند. اينان همه داراى عقل امانت، وثاقت، درايت، فهم، تحصيل و عظمت بودند، و هم در نزد سلطان وقت به واسطه جلالت قدر و مقام والایى كه داشتند بزرگ و گرامى بودند. آنها چنان در امانت‌دارى معروف و در عدالت مشهور بودند كه اگر دشمن بر آنها فشار مى‏آورد، سلطان (حاکم وقت) از آنها حمايت نموده و دفع شرّ می‌كرد.[1]

[1]. ر.ک: مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار، ج ‏51، ص 203؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الأنوار ج 13 (مهدى موعود)، ترجمه: دوانی، علی، ص 458.