searchicon

کپی شد

آرای حنبلیه در کلام و فقه

حنبلیه در مباحث کلامی و فقهی، دیدگاه‌های خاصی دارند که به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود:

الف) دیدگاه حنبلیه در برخی از مباحث کلامی

  1. حنبلىه مى‏‌گويد: خدا جسم است و جان هم دارد، و هرشب جمعه در حالی که به شكل پسر اَمرد (خوش‌صورت) و سوار بر خرى مى‏‌باشد، از آسمان مى‏آيد. حتّى نوشته‏اند: در بغداد بعضى از متابعان احمد، در بالاى بام منزل خود، آخورى درست كرده و كاه و جو می‌ريختند تا شب جمعه كه خدا مى‏‌آيد، خر او مشغول علف و كاه و جو خوردن شود، و خدا مشغول با خلق بشود كه آيا توبه كننده‌‏اى هست؟ آيا استغفار كننده‌‏اى هست؟ و من هم به دست خدا توبه كنم و خدا مرا بيامرزد.[1]
  2. همه فرق اسلامى صفت تكلّم را براى خدا اثبات مى‏‌كنند، اما در كيفيت تكلم اختلاف دارند. حنابله می‌گويند: كلام خدا همين حروف است و قديم می‌باشد؛[2] بنابراين به عقيده ايشان قرآن قديم است، حتى بعضى راه مبالغه پيموده، جلد و غلاف آن ‌را هم قديم دانسته‏‌اند.[3]
  3. از جمله مسائلى كه از روزگاران كهن نزد متكلمان مورد بحث بوده و اختلاف شديدى در آن واقع شده، رؤيت خداوند متعال است. آيا خداوند را در دنيا يا در آخرت، با چشم سر مى‏توان ديد يا با چشم بصيرت؟ در اين زمينه حنبلیه معتقدند كه خداوند متعال در دنيا يا در آخرت (با چشم سر) ديده مى‏شود.[4]
  4. استحباب زيارت پيامبر (صلَّى اللّه عليه و آله و سلَّم)

ابن قدامه حنبلى؛ صاحب كتاب «مغنى» در آداب زيارت پيامبر اكرم (صلَّى اللّه عليه و آله و سلَّم) ضمن طرح اين مطلب كه زيارت پيامبر (صلَّى اللّه عليه و آله و سلَّم) مستحب است، از پيامبر (صلَّى اللّه عليه و آله و سلَّم) نقل مى‌كند: «هركس به من سلام كند، من پاسخ سلام او را مى‌گويم».[5]

  1. بیان فضائل و تطهیر يزيد بن معاويه

حافظ عبد المغيث حنبلى، كتابى در فضائل يزيد بن معاويه نوشته و در آن، مطالب ساختگى زيادى آورده است.[6]

ب) دیدگاه حنبلیه در برخی از مباحث فقهی

  1. حنبليّه مى‏گويد: گذاشتن دست‌ها روى هم، سنّت می‌باشد و بهتر است كه كف دست راست را بر پشت دست چپ نهاده، زير ناف قرار دهد.[7]
  2. حرمت تراشيدن ريش: مذهب پيشوايان حنبلى، به حرمت تراشيدن ريش تصريح دارد.[8]

 

[1]. محدث ارموى‏، مير جلال الدين، تعليقات نقض، ج ‏1، ص 274.

[2]. محمدی، علی، شرح كشف المراد، ص 137.

[3]. خاتمی، احمد، فرهنگ علم كلام، ص 191 و 192.

[4]. ر.ک: سلطان الواعظین شیرازی، سید محمد، شب‌هاى پيشاور در دفاع از حريم تشيع، ص 52.

[5]. سبحانی، جعفر، راهنماى حقيقت، ص 145.

[6]. امینی، عبد الحسین، الغدیر، ترجمه: جمعی از نویسندگان، ج 10، ص 148، ص 176.

[7]. سبحانی، جعفر، سيماى عقائد شيعه، ترجمه: محدثی، جواد، ص 388؛ راهنماى حقيقت، ص 507.

[8]. الغدیر، ج 21، ص 252.