کپی شد
ویژگی‌های شخصیتی حضرت یعقوب (علیه السلام) از دیدگاه قرآن
حضرت یعقوب (علیه السلام) از جمله پیامبرانی است که نامش به صورت مکرّر در قرآن آمده و از وی تمجید شده است.[1] بعضی از آیات مربوط به آن حضرت در ضمن چند بخش ارائه می‌شود:
الف) ایمان به خداوند و سفارش به توحید و تسلیم
- «و ابراهيم و يعقوب (در واپسين لحظات عمر،) فرزندان خود را به اين آيين، وصيت كردند (و هر كدام به فرزندان خويش گفتند:) فرزندان من! خداوند اين آيين پاک را براى شما برگزيده است و شما، جز به آيين اسلام [تسليم در برابر فرمان خدا] از دنيا نرويد».[2]
- «آيا هنگامى كه مرگ يعقوب فرا رسيد، شما حاضر بوديد؟! در آن هنگام كه به فرزندان خود گفت: پس از من، چه چيز را مىپرستيد؟ گفتند: خداى تو، و خداى پدرانت، ابراهيم و اسماعيل و اسحاق، خداوند يكتا را، و ما در برابر او تسليم هستيم».[3]
- «بگوييد: ما به خدا ايمان آوردهايم و به آن چه بر ما نازل شده و آن چه بر ابراهيم و اسماعيل و اسحاق و يعقوب و پيامبران از فرزندان او نازل گرديد، و (همچنين) آن چه به موسى و عيسى و پيامبران (ديگر) از طرف پروردگار داده شده است، و در ميان هيچ يک از آنها جدايى قائل نمىشويم، و در برابر فرمان خدا تسليم هستيم (و تعصبات نژادى و اغراض شخصى، سبب نمىشود كه بعضى را بپذيريم و بعضى را رها كنيم)».[4]
- «من (یوسف)، از آيين پدرانم؛ ابراهيم و اسحاق و يعقوب پيروى كردم! براى ما شايسته نبود چيزى را همتاى خدا قرار دهيم. اين از فضل خدا بر ما و بر مردم است، ولى بيشتر مردم شكرگزارى نمىكنند».[5]
- «بگو: به خدا ايمان آورديم و (همچنين) به آن چه بر ما و بر ابراهيم و اسماعيل و اسحاق و يعقوب و اسباط نازل گرديده و آن چه به موسى و عيسى و (ديگر) پيامبران، از طرف پروردگارشان داده شده است، ما در ميان هيچ يک از آنان فرقى نمىگذاريم و در برابرِ (فرمان) او تسليم هستيم».[6]
ب) نزول وحی بر حضرت یعقوب (علیه السلام)
«ما به تو وحى فرستاديم همان گونه كه به نوح و پيامبران بعد از او وحى فرستاديم و (نيز) به ابراهيم و اسماعيل و اسحاق و يعقوب و اسباط [بنى اسرائيل] و عيسى و ايّوب و يونس و هارون و سليمان وحى نموديم و به داوود زبور داديم».[7]
ج) هدایت حضرت یعقوب (علیه السلام)
«و اسحاق و يعقوب را به او [ابراهيم] بخشيديم و هر دو را هدايت كرديم و نوح را (نيز) پيش از آن هدايت نموديم و از فرزندان او، داوود و سليمان و ايّوب و يوسف و موسى و هارون را (هدايت كرديم)، و اين گونه نيكوكاران را پاداش مىدهيم».[8]
د) بشارت ولادت حضرت یعقوب (علیه السلام) به حضرت ابراهیم (علیه السلام)
- «و همسرش (همسر حضرت ابراهیم) ايستاده بود، (از خوشحالى) خنديد، پس او را به اسحاق، و بعد از او يعقوب بشارت داديم».[9]
- «هنگامى كه از آنان و آن چه غير خدا مىپرستيدند كنارهگيرى كرد، ما اسحاق و يعقوب را به او (ابراهیم علیه السلام) بخشيديم و هر يک را پيامبرى (بزرگ) قرار داديم».[10]
- «و اسحاق، و علاوه بر او، يعقوب را به وى (ابراهیم علیه السلام) بخشيديم و همه آنان را مردانى صالح قرار داديم!».[11]
- «و (در اواخر عمر،) اسحاق و يعقوب را به او (حضرت ابراهیم علیه السلام) بخشيديم و نبوت و كتاب آسمانى را در دودمانش قرار داديم و پاداش او را در دنيا داديم و او در آخرت از صالحان است».[12]
هـ) دوراندیشی و علم حضرت یعقوب (علیه السلام)
«و هنگامى كه از همان طريق كه پدر به آنها دستور داده بود وارد شدند، اين كار هيچ حادثه حتمى الهى را نمىتوانست از آنها دور سازد، جز حاجتى در دل يعقوب (كه از اين طريق) انجام شد (و خاطرش آرام گرفت) و او به خاطر تعليمى كه ما به او داديم، علم فراوانى داشت، ولى بيشتر مردم نمىدانند!».[13]
و) یهودی و نصرانی نبودن حضرت یعقوب (علیه السلام)
«يا مىگوييد: ابراهيم و اسماعيل و اسحاق و يعقوب و اسباط، يهودى يا نصرانى بودند؟! بگو: شما بهتر مىدانيد يا خدا؟! (و با اين كه مىدانيد آنها يهودى يا نصرانى نبودند، چرا حقيقت را كتمان مىكنيد؟)» و چه كسى ستمكارتر است از آن كس كه گواهى و شهادت الهى را كه نزد اوست، كتمان مىكند؟! و خدا از اعمال شما غافل نيست».[14]
ز) درک و بينش قوى همراه با قدرت كافی
«و به خاطر بياور بندگان ما ابراهيم و اسحاق و يعقوب را، صاحبان دست‌ها (ى نيرومند) و چشم‌ها (ى بينا)».[15]
[1]. نام حضرت یعقوب (علیه السلام) 16 بار به در قرآن آمده است که دو بار به نام آل یعقوب می‌باشد، و نیز 41 بار به نام اسرائیل در قرآن وارد شده است که یک بار آن به نام «ذُرِّيَّةِ إِبْراهِيمَ وَ إِسْرائيل» و بقیه با عبارت بنی اسرائیل است.
[2]. بقره، 132.
[3]. همان، 133.
[4]. همان، 136.
[5]. یوسف، 38.
[6]. آل عمران، 84.
[7]. نساء، 163.
[8]. انعام، 84.
[9]. هود، 71.
[10]. مریم، 49.
[11]. انبیاء، 72.
[12]. عنکبوت، 27.
[13]. یوسف، 68.
[14] . بقره، 140.
[15]. ص، 45.