فلسفه لقب و شهرت نفس زکیه آخرالزمانی

برای محمد بن الحسن القاب متعددی؛ مانند نفس، نفس حرام، النفس الطیبه، غلام من آل محمد (صلی الله علیه و آله)، الدم الحرام و النفس الزکیه ذکر شده است که در جای خود به آن اشاره شد.

اما مشهورترین لقب وی «نفس زکیه» است. در باره علت ملقب شدن او به نفس زکیه در منابع تاریخ و حدیث مطلب خاصی نقل نشده است، اما از برخی روایات به دست می‌آید که این لقب به دلیل صداقت، پاکی در عمل و گفتار و بی‌گناهی او است، تا جایی که در حدیث آمده است که برای قاتلان وی نه در زمین عذر و بهانه‌ای باقی می‌ماند و نه از آسمان کسی آن‌ها را نصرت و یاری می‌کند. شاید این مطلب کنایه از آن باشد که ضمن بسته شدن راه یاری، راه عذاب بر آن‌ها باز می‌شود.[1]

البته برای سایر القاب او نیز می‌توان دلایلی بیان کرد. علت ملقب شدن وی به «نفس حرام» این است که او شخصی است که به واسطه سیادت و نسبتش با پیامبر (صلی الله علیه و آله) و نمایندگی او از جانب امام زمان (علیه السلام)، دارای حرمت خاص است.

لقب «نفس طیبه» هم به دلیل پاکی در عمل و گفتارش به او داده شده است.

لقب «غلام من آل محمد (صلی الله علیه و آله)»، به این دلیل است که او از نوادگان پیامبر (صلی الله علیه و آله) است.

لقب «الدم الحرام» نیز به این دلیل است که خون او حرمت داشته و ریختن خونش حرام است.

[1]. طوسى، محمد بن حسن، الغيبة (كتاب الغيبة للحجة)، محقق / مصحح: تهرانى، عباد الله و ‏ناصح، على احمد، ص 464.