Warning: filemtime(): stat failed for /home/islamp/public_html/fa/wp-content/plugins/easy-table-of-contents/assets/js/front.min.js in /home/islamp/public_html/fa/wp-content/plugins/easy-table-of-contents/easy-table-of-contents.php on line 236
searchicon

کپی شد

سرانجام روح پس از مرگ

سرنوشت انسان پس از مرگ از مسائلی است که همواره ذهن بشر را به خود مشغول ساخته و او را در تکاپوی جست و جو و یافتن پاسخی قانع کننده و مستدلّ قرار داده است.

در میان مجموعه ای از تبیین ها و تفسیرها از مرگ و انتقال روح با تفسیری مواجه می شویم که به نظریه تناسخ مشهور است. در این نظریه سخن از قطع علاقه روح از یک بدن و تعلق آن به کالبد انسان دیگر و یا حیوان و یا … به میان آمده است. اين عقيده از زمان های قديم در بعضی از مناطق جهان رواج داشته است. برخی از حكمای هند و يونان معتقدند كه روح آدمی پس از خروج از كالبد نخست خود وارد كالبدی می گردد كه مناسب با خلق و خوى آن شخص است.

تناسخ از نظر اسلام مردود و باطل است.[1]

در حدیثی طولانی از امام صادق(ع) است که فرمود: معتقدان به تناسخ راه و منهاج دين را پشت سر انداخته و گمراهى را براى خود آراسته‏اند، و نفس خود را در زمين شهوات به چرا واداشته‏اند،… نه بهشت و جهنّمى است، و نه بعث و نشورى، و قيامت نزد اينان همان خروج روح از قالب خود و ورود به قالب ديگر است‏.[2]

از نظر اسلام مرگ نقطه پایان حیات دنیوی و مفارقت روح از بدن مادی است. و دراین زمان است که روح با پیوستن به کالبدی مثالی در برزخ حیاتی دیگر را آغاز می نماید.

جسم و بدن مثالی شبیه به جسم مادی است، لکن بسیاری از ویژگی های بدن مادی را ندارد. امام صادق (ع) می فرماید: هنگامی که خداوند روح مؤمن را قبض کند، آن را در کالبدی همانند بدن دنیایی او قرار می دهد… .[3]

در این که انسان پس از مرگ چه سرنوشتی پیدا می کند باید گفت: در واقع انسان دو مرگ و دو حیات را تجربه می کند. قرآن کریم این گونه به این موضوع اشاره دارد: “آنها مى‏گويند: «پروردگارا! ما را دو بار ميراندى و دو بار زنده كردى اكنون به گناهان خود معترفيم آيا راهى براى خارج شدن (از دوزخ) وجود دارد؟”[4]

بعضی ازمفسران گفته اند مقصود از دو بار میراندن و زنده کردن مذکور در آیه مبارکه میراندن در آخرين روز زندگى دنيا و زنده كردن در برزخ است و سپس ميراندن از برزخ، و زنده كردن در قيامت براى حساب است.[5]

همچنین در قرآن کریم دلایلی است که بر بقاء روح پس از مرگ دلالت دارند:

1. از آیه شریفه «خدا جان ها را به هنگام مردنشان مى‏گيرد، و نيز جان كسانى را كه در خواب خود نمرده‏اند. جان هايى را كه حكم مرگ بر آنها رانده شده نگه مى‏دارد و ديگران را تا زمانى كه معين است بازمى‏فرستد. در اين عبرت هاست براى آنهايى كه مى‏انديشند»،[6] استفاده مى‏شود كه واجب تعالى، روح مردگانى را در عالم مخصوص نگه مى‏دارد و شاهد آن هم كلمه توفّى است كه گرفتن و اخذ است به تمام و كمال، پس معلوم مى‏شود كه بعد از اين عالم، روح معدوم نمى‏شود.

2. قرآن کریم مى‏فرمايد: افرادى كه در راه خدا كشته مى‏شوند، از بين نمى‏روند، بلكه زنده هستند و نزد پروردگارشان روزى مى‏خورند.[7]

3. در سوره مؤمنون مى‏فرمايد: “صبح و شام بر فرعونيان عذاب نازل مى‏شود و روز قيامت هم در شديدترين عذاب داخل مى‏شوند”،[8] كه لازمه اين فرمايش بقاى روح است؛ چون موجودى كه معدوم شود و از بين برود عذابى را درك نمى‏كند و با ساير جمادات تفاوتى ندارد.

برای آگاهی بیشتر در باره برزخ، نمایه های زیر را مطالعه کنید:

آگاهی از احوال اموات در عالم برزخ، سؤال1150 (سایت اسلام کوئست: 1172).

تکامل برزخی، سؤال 5925 (اسلام کوئست: 6124).

برزخ و زندگی برزخی، سؤال 3891 (اسلام کوئست: 4160).

ثواب و عقاب در برزخ، سؤال 5674 (اسلام کوئست: 6146).


[1] برای آگاهی بیشتر به سؤال 1099 (سایت اسلام کوئست: 1154) مراجعه فرمایید.

[2] طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج، ج ‏2، ص 344، نشر المرتضی، مشهد مقدس ،1403 هـ ق.

[3] کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج 3، ص 245، چاپ چهارم، دار الكتب الإسلامية، تهران، ‏1365 هـ ش.

[4] غافر، 11.

[5] طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن،  ج 17، ص 475، چاپ پنجم، دفتر انتشارات اسلامى، قم، 1417 ق

[6] زمر، 42.

[7] بقره، 154؛ آل عمران، 169.

[8] مؤمنون، 45 – 46.