تعبیر خواب و توانایی بر آن

قرآن کریم از یوسف یاد می کند که هم روءیای صادقه دید[1] و هم علم تعبیر روءیا را خداوند به او آموخت.[2]

یوسف در زندان، روءیای دوستان زندانی اش و درخارج از زندان روءیای پادشاه مصر را تعبیر و تأویل کرد. پس تعبیر خواب یا به قول قرآن “تأویل”[3] روءیا، یک امر واقعی و حقیقی و یک علم است که خداوند، دانش آن را به این پیامبر خدا، تعلیم داد. دانیال پیامبر نیز از کسانی بود که خداوند به او علم تعبیر روءیا را داده بود.[4] قرآن مصادیق دیگری از پیامبران الاهی را نقل می کند که خداوند بر صحت روءیای آنان صحه گذاشته است.[5]

در تقسیم بندی خواب ها در روایات به دو دسته بر می خوریم:

برخی از خواب ها، روءیای صادقه اند و برخی کذب و دروغ اند.[6] از خوابی که صادق و راست باشد در روایات به “یک جزء از هفتاد جزء نبوت” [7] یاد شده است. این علم با تحصیل به دست نمی آید و نیاز به تزکیه و تطهیر دارد و در شرایط خاصی به شخص داده می شود و از این جهت عدۀ کمی از این موهبت برخوردارند.

البته در برخی از کتب تعبیر خواب، ملاک ها و قواعدی برای این کار نقل شده است که لازم است توجه داده شود این ملاک ها کلی و مطلق نیست و با توجه به شرایط، شخصی که خواب دیده و دیگر قیود تغییر می یابد و بر این اساس نمی توان از آن چه در آن کتب آمده است به نتیجۀ صددرصد اطمینان بخشی دست یافت.

[2]. یوسف،101.

[3]. یوسف،101.

[4]. مجلسی، بحارالانوار، ج14، ص 371.

[5]. صافات، 105؛ فتح، 27.

[6]. کلینی، کافی، ج8، ص 91، دارالکتب الاسلامیه.

[7]. صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج2، ص 584.