اندیشه سیاسی آیة‌الله وحید بهبهانی

علامه بهبهانی از چهره‌های بزرگ علمی شیعه است که از سیاست کناره‌گیری می‌کرد؛ به طوری‌که در طول حیاتش هیچ‌گونه تعامل و هم‌کاری با سلاطین زمانه نداشت. در حالی‌که شاهان هم‌دوره او به دلیل شهرت و جایگاه علمی وحید، سعی در ایجاد مراوده با او داشته و هدایای گران‌بهایی می‌فرستادند که وی نمی‌پذیرفت.[1] نکته جالب این‌که، در آثار علمی‌اش هرگز در باره سلاطین معاصر اظهار نظر نکرده و به مدح یا ذم آنان نپرداخته است. علامه وحید در دوران اقامتش در کربلا، نماز جمعه اقامه می‌کرد.[2]

نکته مهم این‌که، وحید بهبهانی در تبیین نظریه امامت بر این باور است که ریاست دینی و سلطنت دنیایی امام از یک‌دیگر قابل تفکیک نیست و تنها ریاست توأمان دین و دنیا است که می‌تواند به امور معاش و معاد مردم نظم و انتظام بخشد. از آن‌جا که رفع اختلاف و برقراری نظم، محوری‌ترین مبنا و غایت اصلی قوانین شریعت «از جمله قوانین سیاسی آن» است؛[3] بنابراین، مقررات و حقوق سیاسی مدون در شریعت بهترین قانون است که می‌تواند نظم را در جامعه سیاسی تحقق بخشد.

[1]. دوانی، علی، وحید بهبهانی، ص 142.

[2]. کرمانشاهی (بهبهانی آل‌آقا)، احمد، مِرْآتُ الْاَحوالِ جَهان‌ْنَما (سفرنامه)، ص 127.

[3]. وحيد بهبهانی، محمّد باقر، شرح مجمع الفائده و البرهان فی شرح الاذهان، تحقیق / گردآورنده: مؤسسه العلامه المجدد الوحید البهبهانی، ص 326؛ سلطان محمدی، ابوالفضل، اندیشه سیاسى وحید بهبهانى، علوم سیاسی، 1382، شماره 21..