از نظر شناخت، مبناى دین عاطفى نیست. واژۀ دین کاربردهاى مختلفى دارد که حاکى از سطوح و مراحل مختلف دین مى‏باشد: الف. دین نفس الامرى: آنچه در علم الاهى و مشیت ربانى براى هدایت انسان به سوى رستگارى وجود دارد. به دیگر سخن، دین نفس الامرى، مسیر بین مبدأ و منتهاى آدمى است. و چون […]

معنای واژه های دین و علم به شرح زیر است: واژۀ دین: دین به معناى انقیاد، خضوع، پیروى، اطاعت، تسلیم و جزا است. در قرآن، دین گاهى بر قوانین و مقررات و مصوبات بشرى[۱] اطلاق شده و گاهى بر ادیان باطل؛ مثلاً بر مجموعۀ قوانین و مقرراتى که حاکمیت قبطیان بر بنى اسرائیل را تأمین […]

در باب علم تعابیر متفاوتی در روایات آمده است، تعدادی در بیان منفعت علم است و تعدادی در مضرت علم و بعضی در بیان منفعت نداشتن بعضی از علوم…، برای نمونه چند روایت را بیان می کنیم: ۱٫ “علم به کثرت تعلم نیست، تنها نوری است که خداوند در قلب کسی که می خواهد او […]

شناخت خدا امکان شناخت خدا منظور از تقدم شناخت حاضر بر غائب در خداوند شناخت کامل خداوند رابطه شناخت خدا و عمل به دستورات دین شناخت خدا توجه به چند نکته ضروری به نظر می رسد: ۱٫ مفهوم واژه خداوند، از مفاهیمی است که هر انسانی حتّی منکران وجود خداوند نیز تصویری از آن در […]

براى تبیین این موضوع، در بدو امر باید ابزار شناخت معرفى گردند. ابزار شناخت عبارتند از: حس و عقل و قلب. حواس ظاهرى، صرفاً با عوارض و ظواهر اشیا سر و کار دارند و به عمق آن ها نفوذ نمى‏کنند و على رغم گستردگى و کثرت معرفت‏هایى که به انسان مى‏دهند، از نظر زمانى و […]

آیات قرآن کریم را می توان از دو دیدگاه تقسیم بندی کرد. در دیدگاه اول، موضوعات ارائه شده در دو ردۀ محکم و متشابه تقسیم بندی می شوند. این تفکیک در آیۀ هفتم سورۀ آل عمران صریحاً با این تعبیر بیان شده است: “مِنْهُ آیاتٌ مُحْکَماتٌ هُنَّ أُمُّ الْکِتابِ وَ أُخَرُ مُتَشابِهات‏”. تفکیک دیگری نیز […]

گوهر عقل، ارزشمندترین نعمت الاهی برای بشریت است و به همین جهت است که انسان اشرف مخلوقات نامیده شده است. به واسطۀ این نعمت بزرگ است که انسان می تواند خیر را از شر، هدایت را از ضلالت، دوست را از دشمن، نور را از ظلمت و … تمییز دهد و از آفات و خطرات […]

بسیارى از حقایق هستى و خصوصاً حقایقى که در ماوراى جهان طبیعت وجود دارد، براى ما مجهول است. البته این ندانستن، بیشتر در کم و کیف و چگونگى آن حقایق است، ولى اصل آن حقایق را عقل و وحى در جاى خود اثبات کرده‏اند و ما نسبت به آنها آگاهى داریم. البته علم به کنه […]

عقل و فطرت انسان، مانند مخزنی است که تمام حقایق و واقعیت‌ها در آن وجود دارد، ‌لذا پیامبران هرآنچه را که می‌گویند مطابق عقل و منطق است. در اصول فقه اصطلاحی (قاعده ملازمه) است که می‌گوید: “کل ما حکم به العقل حکم به الشرع”،[۱] هر چیزی را که عقل حکم می‌کند، شرع هم به آن […]

از نظر قرآن مجید و روایات یکی از بهترین و مطمئن ترین راه ها برای شناخت دین و رسیدن به مراتب بالای ایمان نیروی عقل است؛ به همین جهت اسلام ارزش فوق العاده عقل و خرد را در مناسبت هاى مختلف آشکار ساخته است. تا جایی که رسول خدا (ص) فرمود: “کسی که عقل ندارد […]