قرآن کریم. تهرانی، آقا بزرگ، الذّریعه الی تصانیف الشیعه،‌ اسماعیلیان قم و کتابخانه اسلامیه تهران‏، قم و تهران ۱۴۰۸ ق‏. ابن الاثیر الجزری، علی بن محمد، النهایه فی غریب الحدیث و الاثر، المکتبه العلمیه، بیروت، ۱۳۹۹ ق. ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغه، دارالجیل، بیروت، ۱۴۱۱ ق. راغب اصفهانی، حسین بن محمّد، المفردات فی غریب […]

معنای اصطلاحی بداء جدا از معنای لغوی آن نیست. بداء در لغت و اصطلاح به معنای ظهور است با این تفاوت که در لغت به هر نوع ظهور و آشکار بداء گفته می شود، اما در اصطلاح به یک ظهور خاصی بداء گفته می‌شود. در لغت “بداء” از ریشۀ “بُدوّ” به معناى ظهور شدید است.[۱] […]

اهل سنت نیز به رغم عدم پذیرش بداء و توهم مخالفت آن با علم الهى و نسبت دادن انحصار اعتقاد آن به شیعه، روایات بداء را بیش از امامیه در کتب خود نقل کرده‌اند.[۱] [۱] . مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج ‌۴، ص ‌۱۲۳٫

مسئله بداء از دو جهت مورد تأکید دانشمندان شیعی قرار گرفته است. نخست تبیین مفهوم بداء و این که چگونه اعتقاد به آن مستلزم اسناد جهل به خداوند نیست و دیگر این که اعتقاد مزبور نه تنها موجب پذیرش نقص نیست، بلکه مى‌تواند در تصحیح نگرش انسان به اداره جهان از سوى خداوند مؤثر باشد.

با توجه به منزه بودن ذات اقدس الهى از هرگونه جهل و نقص از یک سو و اسناد بداء به خداوند در متون دینى از سوى دیگر، زمینه‌اى فراهم شده تا مسئله بداء به طور گسترده از سوی دانشمندان اسلامی در منابع کلامى و تفسیرى مورد توجه و تحقیق قرار گیرد و به طور مستقل […]

آنچه در روایات واژه بداء به کار رفته؛ در معنای اصطلاحی آن می باشد.  روایات در این باب بسیار است. امام صادق (علیه السلام) فرمود: «خداوند از همۀ انبیا، همراه با توحید، ایمان به بداء را نیز پیمان گرفته است».[۱] آن حضرت در حدیث دیگری مى‏فرماید: «هر کس گمان کند براى خداوند مسئلۀ جدیدى روشن […]

گرچه معنای اصطلاحی بداء در قرآن استعمال نشده، ولی مفهوم آن بارها در قرآن به کار گرفته شده است که به یک مورد آن اشاره می‌شود. از جمله آیاتى که دلالت بر این حقیقت مى‏کنند، این آیۀ شریفه است: «… لِکل أجلٍ کتابٌ، یمحو اللَّه ما یشاءُ و یُثبتُ و عِندهُ أُمُّ الکِتابِ»؛ «براى هر […]

در اصطلاح برای بداء دو معنا قابل تصور است: پدیدار شدن رأى جدید براى خداوند که پیش از این آگاهى نداشته و سپس به آن پى برده باشد که این معنا باطل و نسبت آن به خداى تبارک و تعالى محال و ممتنع است. پدیدار ساختن امرى براى مردم که در گذشته بر ایشان پنهان […]

بداء با ظهور مترادف است؛ زیرا همان‌طور که پیش از این گفته شد، «بداء» از ریشۀ “بُدوّ” به معناى ظهور شدید است.[۱] و «بداء» از ماده «ب ـ د ـ و» در لغت به معناى ظاهر شدنى آشکار است.[۲] از این رو، یکی از لغات مترادف بدأ، واژه ظهور می‌باشد. [۱]. قرشى، سید على اکبر، […]

«بداء» از ماده «ب ـ د ـ و» و در لغت به معناى ظاهر شدنى آشکار است.[۱] به گفته برخى به صحرانشین از آن رو «بادى» گفته مى‌شود که وى هنگام سکونت در شهر و قریه، در ساختمان‌ها و محیط اجتماع پنهان است؛ ولى هنگامى که به بیابان مى‌رود در فضایى باز و گسترده که […]