آیات قران درباره غدیر

طبق نظر مفسران شیعه[1] و سنی،[2] چند آیه در قرآن درباره ماجرای غدیر در حجةالوداع نازل شده است:

1. «الیوم أکملت لکم دینکم و أتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دیناً؛ امروز، دینتان را برای شما کامل و نعمت خود را بر شما تمام نمودم و دین اسلام را برای شما پسندیدم».[3] که به آیه اکمال معروف است.
2. «یا أیها الرسول بلغ ما أنزل الیک من ربّک فان لم تفعل فما بلّغت رسالته و الله یعصمک من النّاس؛‌ ای پیامبر، آن‌چه را از ناحیه پروردگارت به تو نازل شد، ابلاغ کن و اگر انجام ندهی، اصلاً پیغام پروردگار را نرساندی و خدا تو را از (شر) مردم، نگه می‌دارد».[4] این آیه به آیه تبلیغ مشهور است.

احساس خطری که وجود مبارک پیامبر(صلی الله علیه و آله) در جریان نصب حضرت امیر(علیه السلام) داشتند از چه نوعی بود؟ آیا خطر ترور، شورش، کودتا و جنگ بود؟ یا نگرانی حضرت از خطرهای سیاسی بود؟ چون بعد از جریان فتح مکه در جزیرةالعرب کسی توان آن را نداشت که بتواند در برابر اسلام بایستد، فرمود تنها مشکل، مشکل سیاسی است آن هم من حل می‌کنم «وَ اللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ» اگر بخواهند تهمت بزنند و یا بخواهند حرف‌های دیگری درباره حضرت امیر بزنند ما نمی‌گذاریم, بخواهند شما را متّهم کنند ما نمی‌گذاریم، این مشکل سیاسی را ما حل می‌کنیم.

3. «سأل سائل بعذاب واقع للکافرین لیس له دافع»[5] پس از آن‌که پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله)، ولایت حضرت علی(علیه السلام) را به مردم اعلان کرد نعمان بن حارث فهری با حالت اعتراض به پیامبر گفت: ما را به توحید و قبول رسالتت و انجام جهاد و حج و روزه و نماز و زکات امر کردی، ما هم قبول کردیم، اما به این مقدار راضی نشدی تا این‌که این جوان را منصوب کردی و او را ولیّ(سرپرست) ما قرار دادی. آیا این اعلام ولایت از ناحیه خودت بوده، یا از سوی خدا؟ وقتی پیامبر به او فرمود که از ناحیه خداوند است، با حالت انکار از خداوند خواست که اگر این حکم از جانب اوست، سنگی از آسمان بر سرش فرود آید. در این هنگام سنگی از آسمان بر سرش فرود آمد و او را درجا کشت و این آیه نازل شد.[6]

[1]. طوسی، محمد بن حسن، التبیان، ج ۳، ص ۴۳۵، ۵۸۸؛ طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان في تفسیر القرآن، ج ۵، ص  ۱۹۳ – ۱۹۴.

[2]. واحدی نیشابوری، ابی حسن، أسباب النزول، ص ۱۳۹، ۱۹۹۱م؛ حاکم الحسکانی، عبید الله بن احمد، شواهد التنزیل، ج۱، ص۲۰۰، ۲۴۹.

[3]. مائده، ۳.

[4]. مائده، ۶۷.

[5]. معارج، ۱-۲.

[6]. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۱۰، ص ۵۳۰؛ قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لاحکام القرآن، ج ۱۹، ص ۲۷۸؛ ثعلبی، احمد بن محمد، الکشف و البیان عن تفسیر القرآن، ج ۱۰، ص ۳۵؛ ویکی شیعه.