کپی شد
ولایت حضرت علی در زمان رسول الله (صلی الله علیه و آله)
اگر حدیث غدیر بر امامت و خلافت علی (علیهالسّلام) دلالت کند، لازم میآید در حالی که رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) زندهاند، علی (علیهالسّلام) امام باشد، چرا که در حدیث غدیر نیامده است که علی پس از من مولای شماست، پس معلوم میشود منظور از حدیث غدیر چیزی است که حتی در زمان حیات رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) نیز برای علی (علیهالسّلام) ثابت بودهاست و آن همان معنای محبت یا نصرت و امثال آن خواهد بود.
پاسخ:
منظور از حدیث غدیر ولایت و امامت علی (علیهالسّلام) است و چون حقیقت این کلام، خلافت او از زمان صدور حدیث غدیر است و این نیز ممکن نیست، پس باید به قاعده کلی و همیشگی مراجعه شود که مطابق آن هنگام تعذر حقیقت به اقرب المجازات مراجعه میشود؛ و در حدیث غدیر چون نمیتواند خلافت از زمان رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) شروع شود پس باید به نزدیکترین معنای مجازی مراجعه شود، و آن خلافت بلافاصله پس از رحلت رسول اکرم (صلیاللهعلیهوآله) است.
برخی دیگر از دانشمندان گفتهاند: در حقیقت از همان زمان حیات رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) خلافت علی آغاز شد و علی (علیهالسّلام) بدین مقام منصوب شد، ولی شرط فعلیت آن، رحلت رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) بود، همانگونه که فقها در باب وصیت معتقدند که تملیک از همان زمان وصیت است؛ یعنی موصی در زمان حیاتِ فرد، موصی له را مالک میکند، ولی شرط فعلیت ملکیت، تحقق مرگ موصی است.
در موارد تعیین ولیعهد در مناصب سیاسی نیز اینگونه است که زمامدار قبلی، زمامدار پس از خود را در حیات خود منصوب میکند، ولی شرط تحقق آن، مرگ زمامدار قبلی است، و رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) با بیان نزدیک شدن زمان رحلت خویش به طور آشکار روشن نمود که انتصابی که در روز غدیر صورت میگیرد، تعیین تکلیف امت اسلامی پس از وفات اوست.