کپی شد
فعالیت‌های اجتماعی علامه امینی
ذهن بسیار بالا، اُنس شدید به مطالعه، علاقه وافر به پژوهش و تحقیق، همراه با منش والا را، از خصوصیات علامه شمرده‌اند.[1] وی پس از نیل به اجتهاد، به‌طور مستمر و شبانه‌روزی، درباره مسائل گوناگون علمی در رشته‌های فقه و کلام و تفسیر و تاریخ، دست به پژوهش و تحقیق زد که خوشبختانه حاصل آن، به صورت آثاری چون الغدیر و شهداء الفضیله در اختیار ما است.
امینی تحقیقات و مطالعاتش در نجف را، از کتابخانه حسینیه شوشتری‌ها آغاز کرد که در آن زمان، تنها کتابخانه عمومی نجف شمرده می‌شد و هزاران کتاب چاپی و خطی داشت. روزها به‌طور مستمر به کتابخانه مزبور می‌رفت و از آن‌جا که ساعات رسمی کار کتابخانه، عطش سیری‌ناپذیر وی برای پژوهش و تحقیق را فرو نمی‌نشاند، کتابدار کتابخانه را راضی کرد که هنگام رفتن، در به روی او ببندد و او را با کتاب‌ها تنها گذارد. کتابدار، در لحظه تعطیل کتابخانه، در را به روی امینی قفل می‌کرد و او، در میان کتاب‌ها غرق در مطالعه می‌شد.[2]
حاج سید کاظم حکیم‌زاده، کتابدار کتابخانه امینی در نجف اشرف، نقل می‌کرد: ساعاتی که من در کتابخانه امیرالمومنین (علیه‌السّلام) بیکار بودم و مراجعه‌کننده‌ای نداشتم، به خواندن کتاب می‌پرداختم. یک روز مشغول مطالعه جلد ششم الغدیر بودم، که امینی از راه رسید و گفت: هان! چه می‌خوانی؟ گفتم: جلد ششم کتاب شما الغدیر است. گفت: «بخوان، که خدا می‌داند چقدر زحمت کشیده‌ام تا مطالب این کتاب‌ها را در آورده‌ام»! و افزود: «آن وقت‌ها، در نجف نه پنکه بود و نه وسایل سردکننده دیگر. در آن شرایط سخت، من هر روز برای مطالعه به حسینیه شوشتری‌ها می‌رفتم که تعدادی کتب ارزشمند کهن در آن یافت می‌شد. زمانی که کتابخانه تعطیل می‌شد به کتابدار می‌گفتم: مطالعه من هنوز تمام نشده‌است. تو می‌خواهی بروی، برو، ولی اجازه بده من بمانم و مطالعه‌ام را ادامه بدهم. او درب حسینیه را می‌بست و می‌رفت و مرا در کتابخانه تنها می‌گذاشت و من ساعت‌های دراز روی کتاب‌ها می‌افتادم و مطالعه می‌کردم و یادداشت برمی‌داشتم. غرق شدن در مطالعه، مرا به کلی از گذشت زمان غافل می‌ساخت و تنها زمانی به خود می‌آمدم، که می‌دیدم قالیی که روی آن نشسته‌ام (از ریزش مداوم عرق) کاملا خیس شده و بدنم (همچون بیمار تب زده) از گرمای شدید فضای بسته کتابخانه، یک پارچه آتش می‌نماید.[3]
با همتی که علامه امینی داشته هدفش تنها نوشتن کتاب الغدیر نبود، بلکه اهداف و آرزوهایی داشت که به انجام برخی از آن موفق شد، و برخی دیگر نیز با تمام شدن عمرش موفق به انجام آن نشد.
- تأسیس کتابخانه امیرالمؤمنین(علیه السلام):
علامه امینی در جریان جمع‌آوری احادیث و اسناد مرتبط با نگارش کتاب الغدیر، از کتابخانه‌های مختلف جهان اسلام دیدار کرد. بزرگ‌ترین کتابخانه نجف در زمان او، تنها چهار هزار جلد کتاب داشت و همین نقص او را بر آن داشت تا کتابخانه‌ای عظیم در نجف برپا کند.[4] او در جمادی الاولی سال ۱۳۷۳قمری در ۵۳ سالگی، به تهیه کتاب‌ها مشغول شد.[5]
کتابخانه عمومی امیرالمومنین نجف، ۱۸ ذی‌الحجه ۱۳۷۹قمری، توسط علامه امینی و با حضور آقابزرگ تهرانی افتتاح شد. تعداد کتاب‌های این کتابخانه در سال ۱۳۹۶قمری[6] حدود ۴۲ هزار جلد بوده است. از این شمار، حدود ۴ هزار نسخه خطی، ۴۰۰ نسخه عکسی، و ۷۵۰ نسخه فیلم بوده است. فهرست کتاب‌های خطی، در ۴ جلد و فهرست کتاب‌های عکسی در ۳ جلد نگاشته شده‌است. امینی کتاب‌های موجود در کتابخانه خود را که پنج تا شش هزار جلد بود، به این کتابخانه اهدا کرد. فرزندش محمدهادی امینی هم هزار جلد از کتاب‌های خود را در اختیار این کتابخانه گذاشت.[7]
[1]. صفاخواه، محمدحسین، قطره‌ای از دریا، ج ۱، ص ۲۱-۱۶.
[2]. طباطبایی، سید عبدالعزیز، الغدیر فی التراث الاسلامی، ص ۱۸۴-۱۸۵.
[3]. ویکی فقه.
[4]. لطفی، مهدی، علامه امینی جرعه‌نوش غدیر، ص ۶۳.
[5]. ویکی شیعه.
[6] . طبق تاریخ نگارش کتاب «حماسه غدیر» در مقدمه، ص ۱۶.
[7]. علامه امینی جرعه‌نوش غدیر، ص ۶۳.