تألیفات علامه امینی

مشهورترین اثر علامه امینی، کتابی است در اثبات امامت و خلافت بلافصل امیرالمومنین (علیه السلام) با استناد به واقعه غدیر و بررسی سند و دلالت حدیث غدیر.[1]

امینی گفته است: چهل سال از عمر خود را برای نوشتن این کتاب یازده جلدی صرف کرده و برای بررسی منابع واقعه غدیر، در کتابخانه‌های عراق، ایران، هند، سوریه و ترکیه، به مطالعه، نسخه‌برداری و پژوهش پرداخته‌است.[2] به گفته سید جعفر شهیدی به نقل از خود امینی، او برای تألیف الغدیر، ده هزار جلد کتاب را از ابتدا تا انتها خوانده‌است.[3]

آثار مکتوب امینی، همه، ارجمند و خواندنی است، اما، در آن میان، «الغدیر» کتابی دیگر است و این دائره‌المعارف سترگ را باید «شاهکار» او بلکه شاهکار بزرگ شیعه در عصر حاضر شمرد. نگارش «الغدیر»، تقریبا حدود ۴۰ سال از عمر امینی را به خود اختصاص داده[4] و برای نوشتن آن، به ۱۰۰ هزار کتاب مراجعات مکرر داشته‌است.[5]

الغدیر، برای امینی، فراتر از یک کتاب، بلکه فلسفه زندگی بود. برخی وی را به سنت معمول فقیهان، به جای نگارش الغدیر، به نوشتن رساله عملیه (توضیح المسائل) تشویق می‌کردند و او (با‌ توجه به تأ‌مین کامل این نیاز توسط فقهای بزرگ عصر) می‌فرمود  :رساله من، توضیح المسائل من، و برنامه من همین کتاب الغدیر است![6]

علامه برای تأ‌لیف الغدیر، منابع مورد نیاز موجود در کتاب‌خانه‌های عمومی و خصوصی نجف اشرف را به دقت بررسی کرد و با تلاشی تحسین‌برانگیز و در عین‌حال حیرت‌آور، مصادر مربوط به ماجرای غدیر و مناقب آل‌الله (علیهم‌السّلام) را در کتابخانه‌های مهم کشورهایی که سفرکرده مطالعه و احیانا استنساخ نمود.[7]

کتاب دیگر علامه شهداء الفضیلة است که مشتمل بر زندگینامه ۱۳۰ تن از عالمان مسلمان و شیعه از قرن چهارم تا چهاردهم هجری است، که به شهادت رسیده‌اند.[8] امینی برای نوشتن این کتاب، از کتابخانه‌های عراق و ایران بهره برد[9] و در سال ۱۳۵۵قمری، منتشر کرد تا امت اسلامی هم‌چنان سرفراز و استوار در مقابل فتنه‌های دشمنان ایستادگی نمایند.

زمانی که استعمارگران با ترتیب‌دادن جنگ‌های جهانی در صدد برآمدند تا ملل اسلامی را مورد تجاوز قرار داده و جزو مستعمرات خویش در آورند. امینی با تألیف کتاب شریف شهداء الفضیلة بزرگ اسوه‌های شجاعت و ایثار را در مقابل مردم غیور مسلمان سامان داد و آنان را به پایداری و استقامت فرا خواند. [10]

محقق امینی آثار دیگری نیز به رشته تحریر درآورده است که عبارتند از:

تحقیق و تعلیق بر کتاب کامل الزیارات اثر ابن قولویه که در سال ۱۳۵۶قمری در نجف چاپ شد.[11]

ادب الزائر لمن یمّم الحائر، شرح آداب زیارت امام حسین (علیه السلام) که در نجف چاپ شد.

سیرتنا و سنتنا سیرة نبینا و سنته، بحث مستند درباره ولایت و محبت خاندان پیامبر (صلی الله علیه و آله) و گزارش بُعد تاریخی عزاداری عاشورا[12]. او در این کتاب، با استناد به منابع اهل سنت، عزاداری و گریه برای امام حسین (علیه السلام) را سنت نبوی می‌داند و شیعه را در این امر پیرو پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله) معرفی می‌کند.[13]

اعلام الانام فی معرفه الملک العلام، در توحید، به فارسی.

تفسیر سوره حمد. فصل اول این کتاب در تفسیر سوره است و فصل دوم، در تحلیل و بیان ظرائف آن. این کتاب در ۱۳۹۵قمری در تهران چاپ شد.

تفسیر آیه «ولله الاسماء الحسنی».

تفسیر آیه «و کنتم ازواجا ثلاثة».

تفسیر آیه عالم ذر.

تفسر آیه «قالوا ربنا امتنا اثنتین».

ثمرات الاسفار.

رساله‌ای در علم درایه.

رساله‌ای در نیت.

ریاض الانس (در ۲ جلد، هر جلد ۱۰۰۰ صفحه، توصیف و معرفی کتاب‌ها و نسخه‌های خطی که مؤلف دیده‌است).[14]

حاشیه بر فرائد الاصول شیخ انصاری.

حاشیه بر مکاسب شیخ انصاری.

رساله‌ای در حقیقت زیارات (در پاسخ علمای پاکستان(.

العترة الطاهرة فی الکتاب العزیز.[15] (تفسیر گونه‌ای است شامل بیان مبادی فلسفه سیاسی در اسلام، یعنی متضمن شرح آیاتی است از قرآن کریم، که درباره خاندان پیامبر (صلی الله علیه و آله)، نازل شده‌است و دارندگان حق اولویت و مولویت را به اوصاف شناسانده است).[16]

نظرة فی كتاب منهاج السنة النبویة این کتاب در حقیقت بخشی از جلد سوم کتاب الغدیر است که به سبب آن‌که موضوع آن پاسخ‎های علامه امینی به شبهات ابن تیمیه در کتاب منهاج السنه است به صورت مستقل با این عنوان چاپ شده است.

السجود علی التربة الحسینیه عند الشیعة الامامیه.[17]

[1] . محمدی، سرمد، «الغدیر فی الکتاب»، ج ۱۲، ص ۳۹.

[2]. همان، ص ۳۹ و ۴۰.

[3]. شهیدی، سید جعفر، «تطور مذهب شیعه و امینی مجدد مذهب»، ص ۶۹۴.

[4]. یادنامه علامه امینی، ضمیمه روزنامه رسالت، ص ۵، اظهارات دکتر محمدهادی امینی.

[5]. امینی، محمد، سیری در الغدیر، ص ۲۶ – ۲۵، به نقل از خود علامه.

[6]. یادنامه علامه امینی، ضمیمه روزنامه رسالت، ص ۵.

[7]. امینی، محمد، سیری در الغدیر، ص ۷ – ۸.؛ ویکی فقه.

[8].  سید کباری، سید علی‌رضا، «علامه امینی، غواص غدیر»، ص ۴۴.

[9]. همان؛ حسینی دشتی، سید مصطفی، معارف و معاریف، ج ۲، ص ۵۵۱.

[10]. ر ک: «علامه امینی، غواص غدیر»، ص ۴۴.

[11]. لطفی، مهدی، علامه امینی جرعه‌نوش غدیر، ص ۵۷.

[12]. حکیمی، محمد رضا، حماسه غدیر، ص ۳۲۳.

[13]. علامه امینی جرعه‌نوش غدیر، ص ۵۹.

[14]. حماسه غدیر، ص۳۲۳.

[15]. حکیمی، محمد رضا، «علامه امینی»، ص ۲۴.

[16]. حماسه غدیر، ص ۳۲۳.

[17]. ویکی شیعه.؛ ویکی فقه.