کپی شد
مقصود از خنّاس در قرآن
قرآن کریم می فرماید: «مِنْ شَرِّ الْوَسْواسِ الْخَنَّاس».[1] در این آیه شریفه انسان باید از شرّ وسوسه های «خنّاس» به خدای متعال پناه ببرد.
«خنّاس» صيغه مبالغه از ماده «خُنُوس» به معناى جمع شدن و عقب رفتن است، اين به خاطر آن است كه شياطين هنگامى كه نام خدا برده مىشود عقب نشينى مىكنند، و از آن جا كه اين امر غالباً با پنهان شدن توأم است اين واژه به معناى «اختفاء» نيز آمده است. بنابر اين مفهوم آيه چنين است: بگو! من از شرّ وسوسهگر شيطان صفتى كه از نام خدا مىگريزد و پنهان مىگردد به خدا پناه مىبرم.[2]
اصولاً «شياطين»، برنامههاى خود را با مخفى كارى انجام می دهند، و گاه چنان در گوش جان انسان مىدمند كه انسان باور مىكند فكر، فكر خود او است، و از درون جانش جوشيده، و همين باعث اغوا و گمراهى او مىشود! كار شيطان تزيين و مخفى كردن باطل در لعابى از حق، و دروغ در پوستهاى از راست، و گناه در لباس عبادت، و گمراهى در پوشش هدايت است.[3]
خلاصه این که، شیاطین هم خودشان مخفى هستند، و هم برنامههايشان پنهان است، و اين هشدارى است به همه رهروان راه حق كه منتظر نباشند شياطين را در چهره و قيافه اصلى ببينند، يا برنامههايشان را در شكل انحرافى مشاهده كنند، هرگز چنين نيست، آنها وسواس خنّاس بوده و كارشان دروغ، نيرنگ، ريا كارى، ظاهرسازى و مخفى كردن حق است، پس، مقصود از خنّاس همان وسوسه های پنهانی شیاطین است.
بنابر این، انسان باید با اراده قوی و با استعانت و کمک از خدای متعال به وسوسه های شیطانی، اعتنا نکرده و خود را با خودسازی و تزکیه نفس از دام او برهاند.
برای آگاهی بیشتر درباره نجات از وسوسه ها و دوری از گناهان به سایت اسلام کوئست نمایه های زیر مراجعه شود:
1. «جلوگیری از وسوسۀ گناه»؛ سؤال 3859 (سایت اسلام کوئست: 4110).
2. «دفع افکار و خواطر بد»؛ سؤال 3525 (سایت اسلام کوئست: 3755).
3. «دور کردن افکار و تخیلات شهوانی»؛ سؤال 6819 (سایت اسلام کوئست: 6906).
[1] . الناس، 4.
[2] . مكارم شيرازى، ناصر، تفسیر نمونه، ج 27، ص 473، دار الكتب الإسلامية، تهران، چاپ اول، 1374ش.
[3] . همان.