ارزش ادبی نهج البلاغه

در مورد اهمیت و ارزش ادبی و بلاغت نهج‌البلاغه سخنان بسیاری از اندیشمندان عرب زبان نقل شده‌است.[1] برخی از ایشان یکی از دلایل ماندگاری این کتاب را فصاحت و بلاغت موجود در آن دانسته‌اند.[2] ابن ابی الحدید عالم اهل سنت قرن هفتم قمری و شارح نهج‌البلاغه[3] در ذیل شرح خطبه ۱۰۸ امام علی (علیه السلام) عنوان کرده‌است: یک سطر از نهج‌البلاغه با ۱۰۰۰ سطر و حتی بیشتر از سخنان ابن نباته، خطیب معروف قرن چهارم قمری، برابر است.[4] او حتی در جای دیگر با شماتت کسانی که کلام امام علی (علیه السلام) را با ابن نباته مقایسه می‌کنند، کلام و اشعار ابن نباته را در مقابل نهج‌البلاغه؛ مانند شعر شاگرد در مقابل استاد و شعر عالی در مقابل اعلی می‌داند.[5]

جرج جرداق نویسنده مسیحی لبنانی نیز نهج‌البلاغه را کتابی با بالاترین سطح بلاغت معرفی کرده‌است و آن را قرآنی می‌داند که از مقام خود کمی پایین آمده‌است.[6] او معتقد است تمام زیبایی‌های زبان عرب در این کتاب یافت می‌شود.[7] او هم‌چنین کلام نهج‌البلاغه را پایین‌تر از کلام خالق و بالاتر از کلام مخلوق عنوان کرده‌است.[8] هم‌چنین شیخ ناصیف الیازجی ادیب و شاعر لبنانی، حفظ قرآن و نهج‌البلاغه را به پسرش برای سرآمد شدن در فصاحت و بلاغت زبان عربی سفارش کرده‌است.[9]

[1]. ر ک: حسینی خطیب، سید عبدالزهراء، مصادر نهج‏‌البلاغة و أسانيده، ج ۱، ص ۱۰۶ – ۱۲۰.

[2] . رشاد، علی اکبر، دانشنامه امام علی، ج ۱۲، ص ۳۲.

[3]. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام، ج ۱، ص ۳۰.

[4]. ابن ابی الحدید، عبدالحمید بن هبةالله، شرح نهج‌البلاغه ابن ابی الحدید، ج ۷، ص ۲۱۳.

[5]. همان، ص ۲۱۵.

[6]. جرداق، جورج سمعان، الامام علی صوت العدالة الانسانیة، ج ۱، ص ۴۷.

[7]. همان.

[8]. همان.

[9]. مصادر نهج‏‌البلاغة و أسانيده، ج ۱، ص ۱۰۸ و ۱۰۹.