کپی شد
بیعت رضوان
به درازا کشیدن ماجراى عثمان و نیز شایعات مبنی بر کشته شدن او، به عنوان نماینده پیامبر (صلی الله علیه و آله) از یک سو و حملات نظامی مشرکان مکه و طولانی شدن توقف آنان در حدیبیه از سوی دیگر، تأثیر مخربی بر روحیه مسلمانان گذاشته بود.[1]
و نیز با رسیدن برخى اخبار نگرانکننده درباره مهاجرانى که به داخل شهر رفته بودند و اصرار قریش در جلوگیرى از ورود مسلمانان، ضرورت یک بیعت همگانى را فراهم کرد. [2] حضرت در همان منطقه، زیر درخت سبزی نشست و مسلمانان با حضرت بیعت کردند.[3]
این بیعت را بیعت رضوان و نیز بیعت شجره نامیدهاند؛ زیرا رسول خدا (صلى الله علیه و آله) زیر درختى با مردم بیعت کردند، درختى که تا سالها حاجیان در کنار آن نماز میگزاردند.[4]
عنوان رضوان از آیهاى که در این باره نازل شد، گرفته شدهاست. این بیعت در ارتباط با شرایط خاصى بود که در آن لحظه پیش آمده و بنابر این موضوع آن امر جهاد بود. مسلمانان بایستى بر اصل پایدارى و مقاومت و جهاد با رسول خدا (صلى الله علیه و آله) بیعت میکردند. درباره مضمون آنچه بر سر آن بیعت شد، اختلافى در نقلها به چشم مىخورد. عمدتاً دو چیز نقل شده: بهگفته برخی، مسلمانان بیعت کردند که فرار نکنند. همه اصحاب حاضر در حدیبیه، به جز شمار اندکی[5] از جمله جَدّ بن قَیس، با پیامبر بیعت کردند.[6] «بایعْناه على ان لا نَفِرّ».[7] و نیز گفته شده تا سرحد مرگ بایستند و بجنگند: «بایعَهُم عَلَى الْمُوْت».[8]
پس از بیعت که رودرروى شمارى از مشرکان نیز صورت گرفت و آنان را به صلح تشویق کرد، حویطب بن عبد العزّى، و سهیل بن عمرو، و مکرز بن حفص پیش قریش برگشتند و به آنها خبر دادند که چگونه شاهد سرعت یاران پیامبر براى بیعت با آن حضرت بودهاند و اینکه چگونه تسلیم نظر رسول خدا (صلی الله علیه و آله) بودند. خردمندان قریش گفتند، هیچ چیزى بهتر از آن نیست که با محمد مصالحه کنیم که امسال را برگردد و سال آینده مراجعت کند و سه روز اقامت کند، و قربانیهایش را بکشد و باز گردد، و در سرزمین ما اقامت کند، بدون اینکه به شهر درآید. همگى بر این کار اتفاق کردند.[9]
[1]. واقدی، محمد بن عمر، المغازی، ج۲، ص۶۰۳.
[2]. ابن سعد، محمد بن سعد، الطبقات الکبرى، ج ۲، ص ۹۹.
[3]. المغازی، ج۲، ص۶۰۳.
[4]. الطبقات الکبرى، ج ۲، ص ۹۹.
[5]. ابن هشام، عبدالملک بن هشام، السیرة النبویه، ج۱، ص۳۱۶؛ طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، ج۲، ص۶۳۲؛ میرزایی، عباس، غزوه حدیبیه، فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲، ص۱۴۸-۱۵۴؛ امامت پدیا.
[6]. السیرة النبویة، ج۳، ص۷۸۰.
[7]. همان، ج۱، ص۳۱۶؛ مغازى تاریخ جنگهاى پیامبر(ص)، ترجمه: مهدوى دامغانى، محمود، ج۲، ص۷۶ و ۶۰۳.
[8]. مغازى تاریخ جنگهاى پیامبر(ص)، ترجمه: مهدوى دامغانى، محمود، ج۲، ص۶۰۳.
[9]. همان، ص ۴۵۵؛ سایت اهل البیت.
فرم ثبت پیشنهادات و انتقادات
شما می توانید پیشنهادات و انتقادات خود را درباره این مدخل با ما درمیان بگذارید