کپی شد
اثرات و اقدامات تاریخی سید مرتضی علم الهدی
بندگان پاک و صالح خدا، وظیفه خود می دانند در هر موقعیت زمانی و مکانی، رسالت خود را برای حفاظت و نگهبانی از اعتقادات دینی ایفا کنند. سید مرتضی به عنوان یک عالم بزرگ دینی، با شناخت و درک موقعیت زمان خویش، برای اعتلای جایگاه اسلام و تشیع تلاش و کوشش فراوان نمود.
از جمله اقدامات و اثرات او كه نزديک به عصر ائمه (عليهم السلام) بود، نقل روايات اهل بيت (عليهم السلام) و تأليف كتاب هاى نفيس و با ارزش است، که خود خدمت ارزنده و كم نظيرى به اسلام و تشيع می باشد. سید مرتضی به لحاظ علمی، علاوه بر فقه، اصول فقه و کلام که در آنها تبحر فوق العاده ای داشت و کتاب های زیادی پیرامون آنها تألیف کرد، با مطالعه و تأمل در ادبیات عرب، مانند نحو، شعر، لغت و به طور خاص، تفسیر قرآن نیز کتاب هایی را به رشته تحریر درآورد. مرحوم مدرس، صاحب کتاب ريحانة الادب تعدادزیادی از تألیفات ایشان را با اسم و رسم نام می برد.
وی شاگردان زیادی تربیت نمود که تعداد قابل توجهی از آنها در عصر خود، از عالمان و اندیشمندان برجسته و فقیهان مشهور بودهاند كه به واسطه جهد و كوشش، بسیاری از مجهولات علمی را رمزگشایی نمودهاند. به عنوان مثال یکی از آنها شیخ طوسی است.
در زمان سید مرتضی شهر بغداد در مدتی كوتاه شاهد گسترش علم و ادب بود. در آن روزگار شیفتگان دانش و معرفت از دورترین نقاط جهان به آنجا می آمدند تا از محضر استادانی چون او توشه ای گرفته، به دیار خود بازگردند و مردم اطراف خود را ارشاد نمایند. در ظاهر هیچ مشكلی جز فقر و تنگدستی برای تحصیل علوم و معارف انسانی و اسلامی فرا روی آنان دیده نمی شد، به ویژه در سال هایی كه قحطی شدید در شهر بغداد رخ نمود که مردم از جمله دانش پژوهان را در تنگنا و سختی قرار داد. در آن سال ها طلاب علوم دینی بیش از دیگران برای تأمین زندگی و نیازمندی های تحصیلی خود در زحمت بودند و كتابخانه ای نیز در آن زمان در شهر وجود نداشت؛ از این رو سید مرتضی بر آن شد تا بخشی از خانه خود را به اهل علم اختصاص دهد تا شاگردان و دانش پژوهان با استفاده از آن و كتابخانه اش، به تحقیق و مطالعه و مذاكرات علمی و تألیف بپردازند. البته آن مركز بعدها «دار العلم» نامیده شد. این امر خود یکی از مهم ترین اقدامات سید مرتضی بود.
مرحوم علامه امینی می نویسد: «ابن طی» گفته: او اولین كسی است كه خانه اش را دار العلم قرار داد و برای مباحثه و مناظره آماده كرد.[1]
تنوخی، قاضی مدائن و شاگرد سید می گوید: «كتابخانه سید مرتضی دارای هشتاد هزار جلد كتاب بود».[2]
كار ارزشمند دیگری كه سید مرتضی انجام داد، این بود كه یكی از روستاهای متعلق به خود را برای تأمین كاغذ دانشمندان و فقها وقف نمود و مخارج زندگی شاگردان را نیز از درآمد املاكش می پرداخت.[3]
[1]. امينى، عبد الحسین، الغدير، ج 4، ص 359..
[2]. دوانی، علی، مفاخر اسلام، ج 3، ص 284.
[3]. خوانساری، محمد باقر، روضات الجنات في أحوال العلماء و السادات، ج 4، ص 269.
مباحث مرتبط:
احداث دارالعلم توسط سید مرتضی, اقدامات برجسته سید مرتضی علم الهدی, اقدامات تاریخی سید مرتضی علم الهدیفرم ثبت پیشنهادات و انتقادات
شما می توانید پیشنهادات و انتقادات خود را درباره این مدخل با ما درمیان بگذارید