چکیده مقاله جغرافیای قم

استان قم، در مجاورت کوير مرکزى ايران و در جهت غرب آن واقع شده است. وسعت این استان 11316 کيلومتر مربع که تقريبا 6 دهم درصد از مساحت کل کشور را در بر می ‏گيرد، می باشد. استان قم از شمال به استان تهران، از غرب به استان مرکزى، از شرق به استان سمنان و از جنوب به استان اصفهان محدود است.

فاصله قم با مراکز استان های همجوار بدین ترتیب است: تهران، 135؛ سمنان، 309؛ اصفهان، 290 و اراک، 130 کیلو متر.

آب و هوای قم در طبقه بندی اقلیمی کشور به دلیل نزدیک بودن به منطقه بیابانی مرکز ایران، در زمره آب و هوای نیمه بیابانی (جزو اقلیم کویری و خشک) محسوب می ‌شود. قم دارای تابستان های گرم و خشک و زمستان های کم و بیش سرد است. اختلاف دمای سالانه نسبتاً زیاد و در اغلب اوقات خشکی هوا غلبه دارد.

قم از لحاظ فرهنگی، اجتماعی در تاريخ و تمدن ملت ايران و توسعه فرهنگ دينی از سهم به سزايی برخوردار است. در حال حاضر به لحاظ مذهبی و هويت دينی، يکی از کانون‏ های اصلی تربيت و پرورش شخصيت ‏های بزرگ شيعه محسوب می ‏شود. قم پیوسته مهد دانش و فضیلت و سرچشمه فیاض حکمت و معرفت بوده و از همان ابتدا تربتش به شرافت و مردمش نیز به فضیلت ستوده شده ‌اند.

از لحاظ جمعیتی استان قم بر اساس سرشماری سال 1390 شمسی، دارای یک میلیون و 142 هزار و 125 نفر جمعیت بوده است و این میزان جمعیت در مقایسه با سرشماری صورت گرفته در سال 1385 شمسی با افزایش 95 هزار و 388 نفری روبه رو بوده است.

از نظر اقتصادی نیز قم به دلیل برخورداری از وضعیت جغرافیایی ویژه و استقرار در مسیر چهارراه مُواصلا‌تی کشور، هم‌جواری با قطب‌ های صنعتی، نزدیکی به بازارهای بزرگ مصرف (تهران، اصفهان و اراک)، نزدیکی به فرودگاه بین‌المللی امام خمینی، وجود منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان و …، فرصت ‌های مناسبی را برای توسعه صنعتی داشته و دارد.

شهرستان قم تنها شهرستان استان قم است. شهرستان قم دارای ۵ بخش و ۱۰ دهستان، شامل ۵ شهر و ۳۶۳ روستای دارای سکنه‌ است. شهرهای آن؛ قم، جعفریه، دستجرد، قنوات و کهک می باشند.

بارگاه ملکوتی کریمه اهل بیت حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) در این شهر قرار دارد.