کپی شد
فرزندان جعفر طیّار
جعفر بن ابیطالب در حبشه از همسرش اسماء بنت عمیس صاحب سه فرزند، به نامهای عبداللّه و محمد و عون، شد كه عبداللّه نخستین مولود مسلمان در حبشه[1] و نسل جعفر از وی بود.[2]
بلاذری پیرامون سرنوشت دو فرزند عبدالله (محمد و عون) گزارشهای مختلفی داده است.
به روایتی، دو فرزند دیگر جعفر (محمد و عون) در كربلا و به روایتی دیگر، در جنگ صِفّین شهید شدند. روایتی نیز حاكی از آن است كه عون و محمد در زمان خلافت عمر در شوشتر به شهادت رسیدند، اما برخی این را نادرست دانستهاند.[3] اكنون در جنوب شهر دزفول بقعهای به نام محمد بن جعفر طیّار زیارتگاه است.[4]
در برخی از منابع تعداد فرزندانی كه جعفر از اسماء داشت را هشت نفر ذکر کردهاند که تمامی در حبشه متولد شدند.[5]
معروف ترین فرزند جعفر طیّار، عبدالله بن جعفر است، کنیهاش أبا جعفر،[6] و همسر حضرت زینب (سلام الله علیها) است، که از وی (حضرت زینب) چهار فرزند به نامهای علی، جعفر، عون اکبر و أم کلثوم داشت.[7] ایشان بسیار به اهل بیت ارادت داشت و همراه و یاوری قوی برای آنان بود و بارها با دشمنان اهل بیت به مخاصمه پرداخت.، در ذیل به برخی از کارهای وی اشاره میشود:
1. هنگام تبعيد ابوذر به ربذه در كنار علی (علیه السّلام) بود.[8]
2. به دستور امام علی (علیه السّلام) بر وليد بن عقبه حد جاری كرد.[9]
3. در مراسم تغسيل و تكفين امير مؤمنان كه شبانه و بدون اطلاع عموم بود وی حضور داشت.[10]
4. در جواب معاویه که دخترش را برای یزید خواستگاری کرد گفت: امر او را به حسین بن علی (علیهما السّلام) واگذار کردم.[11]
5. در اثبات ولايت امير المؤمنين علی (علیه السّلام) به حديث غدير استناد کرد و از راويان حديث غدير بود.[12]
6. وقتی معاویه برای یزید بیعت میگرفت عبدالله پاسخ منفی داد و بر حقانيت اهل بيت و خاندان رسول خدا (علیهم السّلام) بر ولايت و خلافت تأكيد كرد.[13]
7. همراه کردن دو فرزندش عون و محمد با کاروان کربلا و شهادت آن دو.[14]
عبدالله بن جعفر شخصی بسیار کریم، جواد، عفیف، سخی، بود تا جایی که بحرالجود نامیده می شد، به همین دلیل برخی گفتهاند باسخاوت تر از او در اسلام و برخی دیگر گفتهاند در حجاز نبوده. وی سال 80 هجری و در سن 90 سالگی درگذشت.[15]
[1]. ابنسعد، محمد بن سعد، طبقات كبرى، تحقيق: عطا، محمد عبد القادر، ج 4، ص 25؛ ابنحبیب، ابو جعفر، محبر، ص 107.
[2]. محمد بن سعد، طبقات كبرى، تحقيق: عطا، محمد عبد القادر، همان.
[3]. ر.ک: بلاذری، احمدبن یحیی، انساب الاشراف، تحقیق: محمودی، محمدباقر، ص 44ـ 45
[4]. ر.ک: اقتداری، احمد، دیار شهریاران، ج 1، بخش 1، ص 316ـ320.
[5]. ر.ک: ابنعنبه، سید جمالدین، عمدة الطالب فی انساب آل ابیطالب، ص 37؛ بهادلی، علی، منهاج، ص 235.
[6]. ابن عبد البر، أبو عمر يوسف، استیعاب، ج 3، ص 880.
[7]. طبرسی، فضل بن حسن، إعلام الورى بأعلام الهدى، ص 204.
[8]. مسعودی، أبو الحسن على بن الحسين بن على، مروج الذهب و معادن الجوهر، تحقيق: داغر، اسعد، ج 2، ص 341.
[9]. ابن اثیر، عز الدين أبو الحسن، کامل، ج 3، ص 107.
[10]. همان، ص 392.
[11]. ابن حجر العسقلانى، الإصابة فى تمييز الصحابة، تحقيق: عبد الموجود، عادل احمد، معوض و على محمد، ج2، ص 341.
[12]. طبرسی، احمد بن علی، احتجاج، ج 2 ص 285.
[13]. ابن قتيبه دينوری، أبو محمد عبد الله، الامامه و السياسه، تحقيق: شيری، علی، ج1، ص149-195.
[14]. شیخ مفید، ارشاد، محقق و مصحح: مؤسسة آل البيت (عليهم السلام)، ج 2، ص 68 و 107.
[15]. استیعاب، ج3، ص 880 – 881.