مناقب و فضایل امام علی (علیه السلام)

مناقب و فضایل امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) بیش از آن است که به شمارش در آید. در این نوشتار به قطراتی از دریای بیکران فضایل آن حضرت اشاره می شود:

1. از جابر بن عبداللَّه انصارى روایت شده: هنگامی که على (علیه السلام) خبر فتح خیبر را براى پیامبر (صلی الله علیه و آله) آورد، پیامبر (صلی الله علیه و آله) به او فرمودند: اگر بیم آن نبود که گروه‌هایى از امت من درباره تو همان چیزى را بگویند که مسیحیان در مورد عیسى بن مریم (علیهما السلام) مى‏گویند، در مورد تو سخنانى مى‏گفتم که بر هیچ گروهى نگذرى، مگر آن که از زیر پاى تو، خاکى را که بر آن قدم مى‏نهى بردارند و اضافه آب وضوى تو را براى طلب شفا بگیرند و براى تو همین بس است که تو از من و من از تو هستم. تو از من میراث مى‏برى و من از تو، و تو نسبت به من چون هارون نسبت به موسى هستى، جز آن که پس از من پیامبرى نیست. تو تعهدات و ذمه مرا انجام مى‏دهى و به روش من و براى حفظ سنت من جنگ مى‏کنى و تو فردا کنار حوض کوثر، جانشین من و نخستین کسی خواهى بود که جامه بهشتى بر او پوشیده مى‏شود. تو نخستین شخص از امت من خواهى بود که وارد بهشت مى‏شود و شیعیان تو بر منبرهاى نور و با چهره‏هاى درخشان، اطراف من خواهند بود و براى ایشان شفاعت مى‏کنم و آنان فردا در بهشت همسایگان من خواهند بود.

(ای علی) هر کس با تو در نبرد باشد، با من در نبرد است و هر کس با تو در صلح باشد با من در صلح است. نهان تو نهان من و آشکار تو آشکار من است. راز سینه تو راز سینه من است و فرزندان تو فرزندان من هستند. تو وعده‏هاى مرا برآورده مى‏سازى و حق، همراه تو و بر دل و زبان تو جارى است. ایمان میان چشم‎هاى تو و آمیخته با خون و گوشت تو است، همچنان که با خون و گوشت من آمیخته است. هرگز کسى که تو را دشمن بدارد، کنار حوض کوثر پیش من نخواهد آمد و هرگز کسى که تو را دوست داشته باشد، از حوض کوثر محروم نخواهد بود و با تو کنار حوض کوثر خواهد آمد.

(در این هنگام) على (علیه السلام) به سجده افتاد و گفت: سپاس خداوندى را که بر من نعمت اسلام را ارزانى داشت و قرآن به من آموخت و مرا محبوب بهترین مردمان که خاتم پیامبران‏ است قرار داد و این همه، احسان و فضل خداوند بر من است. پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: (ای علی) اگر تو نباشى مؤمنان پس از من شناخته نمى‏شوند.[۱]

2. رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: خداوند متعال به من پنچ چیز و به علی (علیه السلام) نیز پنج چیز عطا فرمود: به من جوامع کَلِم داد و به علی جوامع علم، مرا پیامبر قرار داد و علی را وصی، به من کوثر عطا فرمود و به علی سلسبیل، به من وحی عطا فرمود و به علی الهام و مرا شبانه به آسمان برد و براى او درهاى آسمان‌ها و پرده‏ها را گشود.[۲]
3. در روایتی طولانی، هفتاد منقبت از امیر مؤمنان على (علیه السلام) نقل شده که به بعضی از آنها اشاره می شود:

مکحول از على (علیه السلام) نقل مى‏کند که فرمود: حافظان از یاران حضرت محمّد (صلی الله علیه و آله) مى‏دانند که در میان آنان کسى نیست که منقبتى داشته باشد مگر آن که من با او شریک بوده و بر او برترى دارم، ولى من هفتاد منقبت دارم که کسى در آنها با من شریک نیست. عرض کردم: اى امیر مؤمنان! مرا از آنها آگاه کن! فرمود: اول: این که من یک چشم به هم زدن به خدا شرک نورزیده‏ام و هرگز لات و عزّى را نپرستیده‏ام.

دوم: این که من هرگز مِى (شراب) ننوشیدم.

سوم: این که پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) در دوران کودکى مرا از پدرم درخواست نمود و من از همان زمان، هم خوراک و همدم و هم صحبت پیامبر بودم.

چهارم: این که من نخستین فرد در میان مردم بودم که ایمان آوردم.

پنجم: این که پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: «اى على! تو نسبت به من به منزله هارون به موسى هستى جز آن که پس از من پیامبرى نیست.

ششم: این که من آخرین فرد از مردم بودم که از پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) جدا شده و حضرتش را در قبرش نهادم.

هفتم: این که آن گاه که پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) به غار رفت، مرا در جاى خود خوابانید و با لحاف خود پوشانید، هنگامى که مشرکان آمدند، گمان کردند که من محمّد هستم، مرا از خواب بیدار کرده و گفتند: رفیقت چه شد؟ گفتم: دنبال کارش رفته. گفتند: اگر فرار کرده بود این هم با او فرار مى‏کرد.

هشتم: این که پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) هزار درِ دانش به من آموخت که از هر یک، هزار درِ دیگر گشوده مى‏شود و هیچ یک از اینها را به کسى نیاموخت.

نهم: این که پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) به من فرمود: اى على! آن گاه که خداوند پیشینیان و پسینیان را محشور کند، براى من منبرى برتر از منبرهاى پیامبران و براى تو منبرى برتر از منبرهاى اوصیا مى‏گذارند و تو بر فراز آن مى‏روى.

دهم: این که من از پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) مى‏شنیدم که مى‏فرمود: در روز رستاخیز چیزى به من داده نمى‏شود، جز آن که همانند آن را براى تو درخواست مى‏کنم.

یازدهم: این که از پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) شنیدم که مى‏فرمود: اى على! تو برادر من هستى و من برادر تو هستم و دست تو میان دست من خواهد بود تا وارد بهشت شویم.

دوازدهم: این که من از پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) شنیدم که مى‏فرمود: اى على! مَثَل تو در میان امّت من همانند کشتى نوح است که هر کس بر آن سوار شد، نجات یافت و هر کس از آن باز ماند، غرق شد… .[۳]

4. از امیرالمؤمنین (علیه السلام) نقل شده که رسول خدا (صلى اللَّه علیه و آله) فرمود: «حق تعالى براى برادرم على فضایلی را قرار داده که به جهت زیاد بودن آنها قابل شمارش نیست. پس هر کس فضیلتى از فضایل او را ذکر کند در حالی که به آن اقرار داشته باشد، حق تعالى گناه گذشته و حال او را بیامرزد، و هر که فضیلتى از فضایل او را بنویسد، تا از این کتابت اثرى باقى باشد، فرشتگان الهی دائما براى او استغفار می کنند و هر که فضیلتى از فضایل او را گوش کند، حق تعالى گناهانى که اکتساب آنها از راه گوش بوده ببخشد، و هر که به کتابى که از فضائل او در آن نوشته شده باشد، نظر کند، حق تعالى گناهانى که از نگاه اندوخته باشد بیامرزد. بعد از آن فرمود: نظر به روى على بن ابى‌طالب (علیهما السلام) عبادت است و ذکر او عبادت است و خداوند متعال ایمان هیچ بنده‌ای از بندگانش را قبول نمی کند مگر به ولایت على بن ابى‌طالب (علیهما السلام) و برائت از دشمنان او».[۴]

[۱]. فتال نیشابورى، محمد بن حسن، روضه الواعظین و بصیره المتعظین، مترجم: مهدوى دامغانى، محمود، ص ۱۹۱ و ۱۹۲٫

[۲]. همان، ص ۱۸۵٫

[۳]. صدوق، محمد بن على، الخصال، ترجمه: جعفرى‏، یعقوب، ج ‏۲، ص ۳۷۵ و ۳۷۷٫

[۴]. ابن شاذان، محمد بن احمد، مائه منقبه من مناقب أمیر المؤمنین و الأئمه من ولده (علیهم‏السلام) من طریق العامه، ص ۱۷۷٫

• ADD TO YAHOO
• ADD TO STUMBLEUPON
• ADD TO DELECIOUS
• ADD_TO_FRIENDFEED
• ADD TO LINKEDIN
• ADD TO TWITTER
• ADD TO FACEBOOK
• ADD TO GOOGLE PLUS
• ADD TO CLOOB