کپی شد
معنای شیعه اثنی عشری
شیعه در لغت بر دو معنا اطلاق می‌شود:
در اصطلاح، شیعه به آن عده از مسلمانان گفته می‌شود كه به خلافت و امامت بلافصل علی (علیه السلام) معتقد، و بر این باور هستند كه امام و جانشین پیامبر (صلی الله علیه و آله) از طریق نصّ شرعی تعیین می‌شود. بنا بر این امامت حضرت علی و یازده امام دیگر (علیهم السلام) از طریق نص شرعی ثابت شده است.[3]
واژه شیعه در اصطلاح میان مسلمانان، وابستگی ویژه ای به پیروان حضرت علی (علیه السلام) پیدا کرده است. در مورد پیروان آن حضرت نیز در معانی متعددی استعمال شده است که عبارت اند از:
- شیعه؛ به معنای دوستدار و محبّ حضرت علی (علیه السلام).
- شیعه؛ یعنی کسی که حضرت علی (علیه السلام) را از عثمان برتر می داند و در مقابل شیعه علی (علیه السلام) شیعه عثمان قرار دارد.
- شیعه کسی است که حضرت علی (علیه السلام) را از سه خلیفه نخستین و همه صحابه برتر می داند.
- شیعه کسی است که به جانشینی بلا فصل حضرت علی (علیه السلام) اعتقاد دارد.
البته هیچ یک از این تعاریف جامع و مانع نیست. شاید بتوان با توجه به فرقه های مختلف شیعه در طول تاریخ عبارت زیر را بهترین تعریف برای این واژه دانست: «شیعه کسی است که جانشینی حضرت علی (علیه السلام) را از راه نصّ ثابت دانسته و آن حضرت را سزاوارترین شخص برای جانشینی پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) می داند». در این تعریف بر واژه نصّ تأکید شده است که نقطه افتراق شیعه و گروه های دیگر است؛ زیرا گروه های دیگر، جانشینی پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) را انتخابی می دانند، ولی شیعه آن را منوط به نص و بیان رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) دانسته است.[4]
[1]. الشِّيعةُ: القوم الذين يَجْتَمِعون على الأَمر و كلُّ قوم اجتَمَعوا على أَمْر، فهم شِيعةٌ و كلُّ قوم أَمرُهم واحد يَتْبَعُ بعضُهم رأْي بعض، فهم شِيَع؛ ابن منظور، محمد بن مكرم، لسان العرب، محقق / مصحح: مير دامادى، جمال الدين، ج 8، ص 189.
[2]. فراهيدى، خليل بن أحمد، كتاب العين، ج 2، ص 191؛ طريحي، فخر الدين بن محمد، مجمع البحرين، محقق / مصحح: حسينى اشكورى، احمد، ج 4، ص 356.
[3]. بحرانى، سيد هاشم، غاية المرام و حجة الخصام في تعيين الإمام من طريق الخاص و العام، تحقيق: عاشور، سيد على، ج 1، ص 15.
[4]. اسلام کوئست، سؤال 922 نمایه؛ فرقه های اساسی شیعه.