کفارۀ روزه به تومان

کفارۀ روزۀ ماه مبارک رمضان بر اساس موارد با هم مختلف هستند و ما در این جا به تفکیک آن را بیان نموده سپس قیمت معادل آن به تومان را ارائه می نماییم.

أ. اگر اگر مکلّف با چیز حلالی روزه اش را باطل کند، بايد يك بنده آزاد كند يا دو ماه روزه بگيرد، يا شصت فقير را سير كند يا به هر كدام يك مُد كه تقريباً ده سير است طعام؛ يعنى گندم يا جو و مانند اينها بدهد و چنان چه اينها برايش ممكن نباشد هر چند مدّ كه مى‏تواند به فقرا طعام بدهد و اگر نتواند طعام بدهد بايد استغفار كند، اگر چه مثلًا يك مرتبه بگويد «استغفر اللَّه» و احتياط واجب در فرض اخير آن است كه هر وقت بتواند، كفاره را بدهد.[1]

ب. اما اگر با چيز حرامى روزه خود را باطل كند، چه آن چيز اصلًا حرام‏ باشد؛ مثل شراب و زنا، يا به جهتى حرام شده باشد؛ مثل نزديكى كردن با عيال خود در حال حيض، بنابر احتياط، كفارۀ جمع بر او واجب مى‏شود[2]؛ يعنى بايد يك بنده آزاد كند و دو ماه روزه بگيرد[3] و شصت فقير را سير كند، يا به هر كدام آنها يك مد كه تقريباً ده سير است گندم يا جو يا نان و مانند اينها بدهد. و چنان چه هر سه برايش ممكن نباشد، هر كدام آنها كه ممكن است بايد انجام دهد.[4]

ج. امّا کسی که روزۀ قضای ماه مبارک رمضان را در بعد از ظهر باطل کند، کفاره اش این است که ده فقیر را سیر کند و اگر نمی تواند بنابر احتیاط سه روز روزۀ پی در پی بگیرد.[5]

اگر مکلف از میان این کفارات (در فرض اول)، سیر کردن فقیر را انتخاب نماید بابت هر نفر، یک مدّ طعام باید بپردازد، اما پول جزو اقسام کفارات نیست، ولی می تواند پول را به فقیر بدهد تا از جانب او خوراک بخرد بعد خودش به عنوان کفاره نیّت کند، امّا تعیین قیمت خوراک کفاره، بستگی به نوع انتخاب خوراک دارد که گندم باشد یا برنج یا سایر خوراک ها.

با توجه به این که یک مدّ تقریباً معادل سه چهارم کیلو است بنابر این اگر مکلف خواست برنج بدهد پس برای شصت فقیر 45 کیلو باید برنج بپردازد که اگر قیمت برنج مثلاً 2000 تومان باشد مجموعاً 90000 تومان بابت کفارۀ یک روز باید بپردازد، امّا اگر بخواهد گندم بدهد پس برای شصت فقیر باید 45 کیلو گندم بپردازد که اگر قیمت گندم مثلاً 500 تومان باشد مجموعاً 22500 تومان بابت کفارۀ یک روز باید بپردازد.

همین طور هر جنسی را که انتخاب می کند بر اساس همان قیمت محاسبه می نماید.

محاسبه کفاره افطار عمدی، توسط دفتر آیت الله مهدی هادوی تهرانی:

برای اطعام هر فقیر باید یک «مدّ» طعام به او داد. هر مد تقریباً برابر 750 گرم می باشد. پس حداقل مبلغ کفاره برای یک روز روزه معادل می شود با: قیمت طعام × 75/0 ×60

در ایران که اکنون قیمت هر کیلو گرم گندم حداقل 500 تومان است باید این مبلغ را در نظر گرفت. پس کفاره افطار یک ماه رمضان سی روزه برابر است با : 30×500×75/0×60

و در نتیجه کفاره مثلاً 8 سال افطار عمدی برابر است با (تومان) 000/400/5 = 8×30×500×75/0 ×60

[2]. آیت الله خامنه ای این احتیاط را استحبابی می داند، أجوبة الاستفتاءات في الصوم، ص 43.

[3]. مسأله 1661: كسى كه مى‏خواهد دو ماه كفاره روزه رمضان را بگيرد، بايد سى و يك روز آن را پى در پى بگيرد و اگر بقيۀ آن پى در پى نباشد اشكال ندارد.

[4]. توضيح المسائل (المحشى للإمام الخميني)، ج ‏1، ص 930 و 931، م 1665.

[5]. وسيلة النجاة (مع حواشي الإمام)، ص 587.