کتاب آسمانی حضرت داوود (علیه السّلام)

کتاب آسمانی حضرت داوود (علیه السلام) که  از پیامبران بزرگ الهی است، «زبور» نام دارد. علامه طباطبایی در تفسیر آیه «در زبور بعد از ذكر (تورات) نوشتيم: بندگان شايسته ام وارث (حكومت) زمين خواهند شد!»[1] می گوید: ظاهراً منظور از «زبور» کتابی است که به حضرت داوود (علیه السلام) داده شده است؛ زیرا خداوند در جای دیگری از قرآن می فرماید: «وَ آتَینا داوود زَبُوراً؛[2]و به داوود، زبور دادیم». برخی هم گفته اند: مقصود از زبور؛ مطلق کتاب هایی است که بر پیامبران نازل شده و یا منظور کتاب‌های انبیای بعد از حضرت موسی (علیه السلام) است، ولی دلیلی براین مدعا وجود ندارد.[3]

طبق احادیث امامان معصوم (علیهم السلام)، در کتاب زبور به مسائل و موضوعات زیر اشاره گردیده است:

الف: یک سلسله معارف اعتقادی راجع به توحید و نبوت حضرت داوود (علیه السلام) و معاد و یاد مرگ، تذکر و اتمام حجت راجع به انسان‌هایی که اهل طاعت و عمل نیستند.

ب: یک سلسله پیش بینی‌ها و پیش گویی‌ها؛ مانند بشارت به عیسی و یحیی (علیهما السلام) و بشارت به پیامبر آخر الزمان (صلی الله علیه و آله) که به اسم از ایشان نام برده شده است. نقل شده: حضرت امام رضا (علیه السلام) در یکی از مجالس مباحثه که مأمون ترتیب داده بود، در مقابل «رأس جالوت»؛ (از بزرگان یهود)، وقتی به استدلال و احتجاج می پردازد، حضرت، سِفر[4] اول زبور داوود را شروع به قرائت کرد تا این که به نام محمد و علی و فاطمه و حسن و حسین (علیهم السلام) رسید. سپس حضرت به خداوند قسم یاد کرد که این نام‌های مقدس در زبور آمده است و رأس جالوت هم آمدن این اسماء در زبور را پذیرفته و به آن تصریح کرده است.[5]

هم چنین آمدن و ظهور منجی برای انسان‌ها و این که در نهایت، وارثان زمین، بندگان شایسته خداوند هستند، از مسائلی است که به تصریح قرآن[6] و احادیث[7] در زبور به آن اشاره شده است.

ج. یک سلسله مسائل و دستورهای تربیتی و رفتاری؛ این مسائل در روایات تحت عنوان «احادیث قدسی» که در زبور آمده  و خطاب به داوود نبی (علیه السلام) بوده ، ذکر شده است.[8] در بعضی از احادیث آمده است که کتاب زبور همچون، انجیل و تورات نزد اهل بیت (علیهم السلام) نگهداری می شود.[9]

به هر حال کتاب زبور، کتاب شریعت نبوده؛ چون حضرت داوود (علیه السلام) و امتش مکلف به شریعت حضرت موسی (علیه السلام) بوده‌اند.[10]

زبور در کتاب مقدس

کتاب مقدس یهود، «عهد عتیق» نامیده می شود که مشتمل بر تورات و کتب منسوب به سایر انبیای بنی اسرائیل است و مجموعاً 39 کتاب می شود. یکی از این کتب، «مزامیر»؛ یعنی زبور حضرت داوود است و مجموعه‌ای از شعر و سرود است که روحیات و رویدادهای تاریخی قوم یهود را بیان می کند. ادبیات شعری تورات با سرود موسی در سفر خروج باب پانزدهم آغاز می شود و در مزامیر به منتهای اوج خود می رسد. به نظر ویل دورانت همه این مزامیر را تنها داوود نساخته، بلکه گروهی از شاعران، در زمانی طولانی  پس از اسیری، آنها را نوشته اند و احتمال دارد که این کار در قرن سوم پیش از میلاد مسیح صورت گرفته باشد.[11]

موضوع اصلی کتاب مزامیر پرستش است. این واژه بیش از 200 بار در این کتاب به کار رفته است. توکل و واژه‌های مشابه هم که در ارتباط با پرستش و خدا پرستی است، 57 بار به کار رفته است.[12] بیشتر مطالب مزامیر کتاب مقدس، پیرامون اطمینان به خداوند در مشکلات، شکوه و عظمت خداوند، حضور خدا، ستایش و شکرگزاری از خداوند، طلب کمک از خداوند، اعتراف به گناه و طلب بخشش از خدا و به طور کلی موضوعاتی که با خدا پرستی و عبادت خدا ارتباط دارد، می باشد.[13] البته در کتاب مزامیر مطالبی وجود دارد که نشانگر تحریفی بودن این کتاب است. به عنوان مثال: دعای توبه در این کتاب[14] طبق توضیحی که در ابتدای آن داده شده است، هنگامی توسط داوود نبی نوشته شده که آن حضرت توسط «ناتان نبی» به سبب زنا با زن اوریا و کشتن او مورد سرزنش قرار گرفته است. این از جمله مطالبی است که نشان می دهد زبور موجود تحت عنوان «مزامیر» در کتاب مقدس، آن زبور نزد اهل بیت (علیهم السلام)، نمی باشد.

ادعای کتاب مزامیر آن است که می خواهد انسان را در هر روحیه و در هر حالتی که هست، قلب او را به سوی خداوند توجّه دهد و او را به سوی خداوند دعوت نماید. سروده‌هایی که معروف به سروده‌های پرستش است و مضمون آن تذکر خداوند است، در این کتاب مکرّر به چشم می خورد.[15]

[1]. «وَ لَقَدْ كَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یرِثُها عِبادِی الصَّالِحُونَ؛ در زبور بعد از ذكر (تورات) نوشتيم: بندگان شايسته ام وارث (حكومت) زمين خواهند شد!»؛ انبیاء، 105.

[2]. اسراء، 55.

[3]. طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 14، ص 329.

[4]. سِفر به دو معنا آمده: 1. کتاب بزرگ، کتاب؛ 2. جزئی از اجزای تورات؛ هر‌یک از پنج‌کتاب اول عهد قدیم (تورات) شامل سفر تکوین (سفر پیدایش)، سفر خروج، سفر لاویان، سفر اعداد، و سفر تثنیه. ر.ک: سایت واژه یاب، فرهنگ فارسی عمید، ذیل واژه سفر.

[5]. ابن حمزه طوسى، محمد بن على‏، الثاقب في المناقب‏، محقق / مصحح: علوان، نبيل رضا، ص 192

[6]. انبیاء، 105.

[7]. مجلسى، محمد باقر، بحار الأنوار، محقق / مصحح: جمعى از محققان‏، ج 9، ص 126.

[8]. طوسى، محمد بن الحسن‏، امالی، محقق / مصحح: مؤسسة البعثة، ص 107ق.‏

[9]. كلينى، محمد بن يعقوب، کافی، محقق / مصحح: غفارى، على اكبر و آخوندى، محمد، ج 1، ص 226.

[10]. طیب، عبد الحسین، اطیب البیان، ج 4، ص 272.

[11]. ر.ک: ایزد پناه، مهرداد، آشنایی با دین یهود.

[12]. کتاب مقدس، مقدمه کتاب مزامیر.

[13]. کتاب مزامیر، مزمور 3، 8، 16، 19، 22، 30، 28، 31، 32، 35، و … .

[14]. مزمور، 51.

[15]. کتاب مزامیر، مزمور 22، 33، 40، 65، 95، 104، 145، 146 و 149؛ برگرفته از سایت اندیشه قم.