چکیده مقاله یمن

یمن کشوری است که در جنوبی ترین بخش شبه جزیره عربستان سعودی واقع شده است. این کشور تا سال ۱۹۶۲ میلادی، (برابر با 1341 شمسی و مصادف با 1382 قمری)، تحت حاکمیت زیدیان بود و ساختاری یکپارچه داشت، اما در آن سال افسران ارتش یمن علیه «امام محمد بدر» دست به کودتا زده و جمهوری یمن را به وجود آوردند. این امر موجب بروز جنگ های داخلی در یمن شد که نتیجه آن تقسیم یمن به دو بخش شمالی و جنوبی بود. این جدایی میان دو یمن وجود داشت، تا این که در دهه هشتاد قرن بیستم، جمهوری یمن در ۲۲ مه ۱۹۹۰ میلادی، (برابر با اول خرداد 1369 شمسی و مصادف با 26 شوال 1410 قمری)، از اتحاد جمهوری عربی یمن (یمن شمالی) و جمهوری دمکراتیک خلق یمن (یمن جنوبی)، به وجود آمد.

جمهوری یمن را از نظر اقلیمی می‌توان به ۵ منطقه تقسیم نمود: 1. مناطق کوهستانی؛ 2. منطقه جلگه ای؛ 3. منطقه ساحلی؛ 4. منطقه ربع الخالی؛ 5. جزایر یمن.

آب و هوای یمن، گرم و خشک با درجه رطوبت بالا در مناطق ساحلی است. مناطق کوهستانی و داخلی نیز در تابستان مرطوب و در زمستان سرد و خشک است.

این کشور دارای بافتی ساده و در عین حال پیچیده است. از نظر اقتصادی با تولید ناخالص داخلی سرانه ۴۶۰ دلار، یکی از فقیرترین کشورهای جهان و در عین حال فقیرترین کشور عربی محسوب می شود.

مردم یمن از اقوام سامی و عرب قحطانی هستند. مردمی كه در بخش شمالی زندگی می كنند، عرب هستند، ولی در بخش جنوبی از سال ها قبل، اقلیت های دیگری از كشورهای هندوستان،‌ پاكستان، سومالی،‌ اریتره و اتیوپی به آنجا مهاجرت نموده اند. در حال حاضر ترکیب جمعیتی گروه ها و نژادهای مختلف در یمن به ترتیب ذیل است: 1. عرب، 86 درصد؛ 2. هندی، سه درصد؛ 3. سومالیایی، یک درصد؛ 4. سایر گروه ها ده درصد.

دین رسمی کشور یمن، اسلام است. اکثر جمعیت این کشور مسلمان هستند. حدود ۳۰ درصد مسلمانان یمن از شیعیان زیدی مذهب و بقیه سنّی شافعی مذهب هستند. تعداد کمی شیعه اسماعیلی مذهب و تعداد بسیار کمی شیعه دوازده امامی نیز در یمن ساکن هستند.

از نظر مذهبی یمن تنها کشوری است که مردمانش بدون جنگ و خونریزی و با آمدن حضرت علی (علیه السلام) به عنوان فرستاده ویژه پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) به اسلام گرویدند.

از نظر سیاسی کشور یمن دارای وضعیت بسیار پیچیده ای است. از سال ۱۹۷۸ میلادی برابر با 1356 شمسی، علی عبدالله صالح رئیس جمهور یمن متحد بود. دوران حکومت وی بسیار طولانی بود و سرانجام در جریان بیداری اسلامی برکنار شد.

این کشور به دلیل آن که یکی از حاصل خیزترین مناطق شبه جزیره عربستان و دارای موقعیّت خاصّ جغرافیایی و بنادر و جزایر مهم است، در طول تاریخ مورد نظر استعمارگران بوده؛ لذا صفحات تاریخ این کشور را وقایع گوناگون پر کرده است؛ از جمله وقایع می توان به پادشاهی «ملکه سبأ» بر آن سرزمین؛ حضور امیر المؤمنین (علیه السلام) در یمن؛ جنگ ها و در گیری های این کشور و حمله تمام عیار هوایی و جنگنده بمب افکن های عربستان سعودی به این کشور اشاره کرد.

یمن دارای مراکز و شهرهای تاریخی و با اهمیت زیادی است که مهمترین آنها عبارتند از: «صنعا»؛ «مأرب»؛ «صعده»؛ «شبوه»؛ «ذمار» و «عدن». همچنین شهرهای؛ «الحوطه»، «المحویت»، «مکلّا»، «الشحر»، «سیئون»، «البیضاء»، «یاریم»، «ظفار»، «حمام دمت»، «اب»، «جبله»، «تعز»، «الغیضه»، «زنگبار» و «حدیده» از دیگر شهرهای مهم یمن هستند.