کپی شد

چکیده مقاله صلح حدیبیه

پیامبر اکرم (صلی اللّه ‌علیه و آله) پس از رؤیایی حاکی از ورود خودش و مسلمانان به مسجدالحرام و زیارت خانه خدا، اصحاب را برای عزیمت به مکه و ادای مراسم عمره فراخواند و اعراب اطراف مدینه را نیز به همراهی در این سفر دعوت کرد.

کاروان مسلمانان، با سلاح مسافر (شمشیر در غلاف)، روز دوشنبه اول ذیقعده سال ششم هجری، مدینه را به سوی مکه ترک کرد.

قریش جنگ‌جویان خود را در خارج مکه مستقر کردند و خالد بن ولید را با دویست سوار تا کراع الغَمیم به مقابله مسلمانان فرستادند.

پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) برای این‌که با جنگ‌جویان قریش روبرو نشود از بیراهه مسیر خود را به سوی مکه ادامه داد.

با رسیدن به حدیبیه حدود ده نفر از مهاجران براى دیدن خانواده‌شان به درون شهر رفتند، اما قریش این افراد را به اسارت گرفتند و اجازه بازگشت آن‌ها را به کاروان مسلمانان ندادند.

قریش بین قبول خواسته پیامبر (صلی الله علیه و آله) و ممانعت آن‌حضرت متحیر بود.

بعد از توقف مسلمانان در حدیبیه مذاکراتی با قریش انجام شد. و پیام‌هایی از جانب پیامبر (صلی الله علیه و آله) و قریش رد و بدل شد.

با رسیدن برخى اخبار نگران‌کننده درباره‌ مهاجرانى که به داخل شهر رفته بودند و اصرار قریش در جلوگیرى از ورود مسلمانان، ضرورت یک بیعت همگانى فراهم شد. حضرت در همان منطقه، زیر درخت سبزی نشست و مسلمانان با حضرت بیعت کردند. این بیعت را بیعت رضوان و نیز بیعت شجره نامیده‌‌اند.

قریش فهمید جنگ با مسلمانان آن‌هم با هدف براندازى، دیگر از توان آنان خارج شده‌است.

یکی از مشرکان در مذاکرات خود گفت که جنگ خواسته فرومایگان ماست و علاقه‌‌اى بدان نداریم.

آخر الامر قریش مجبور به پذیرش صلح شد و پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله)؛ امام على (علیه السلام) را مأمور نوشتن صلح‌نامه حدیبیه نمود و متن صلح‌نامه را علی (علیه السلام) به دست خود نوشت.

پیش از صلح حدیبیه تمامى سیاست‌ها بر اساس جنگ با مشرکان پیش رفته و شاید مسلمان‌ها فکر نمى‌کردند که مى‌توان با مشرکان صلح هم کرد. به همین دلیل، پس از پذیرفته شدن صلح، تعدادى از اصحاب درباره موضع پیامبر (صلى الله علیه و آله) اظهار تردید کردند. اعتراض آنان به پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) ناشی از عدم درک صحیح آن‌ها از نبوت و برداشتی سطحی از حقیقت پیمان صلح بود.

اما کسانی‌که منکر صلح شده و نافرمانی حضرت را کرده‌بودند، در طول مسیر به مدینه، نزد رسول خدا (صلی الله علیه و آله) آمدند و با عذرخواهی اظهار ندامت کردند.

در مسیر بازگشت بود که سوره «إِنَّا فَتَحْنَا لَكَ فَتْحًا مُبِينًا» نازل شد. جبرئیل فرود آمد و فرمود: “خداوند بر تو شادباش می‌گوید”. مسلمانان نیز به پیامبر (صلی الله علیه و آله) تبریک گفتند.

به شهادت تاریخ و طبق پیش‌بینی‌های پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) و وعده‌های قرآنی، صلح حدیبیه، برکات زیادی برای مسلمانان در پی‌داشت.

سپس رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و مسلمانان به مدینه بازگشتند.