searchicon

کپی شد

چکیده مقاله اعتکاف

اعتکاف از ریشه عَکَفَ و مصدر باب اِفتِعال و در لغت درنگ كردن و ادامه دادن است. اهل لغت برای این ریشه، معانی گوناگونی ذکر نموده اند. از جمله: رویکرد به چیزی با توجه و مواظبت؛ اقبال به چیزی بی آن که روی از آن برگردد؛ محبوس و متوقف کردن چیزی؛ اقبال و ملازمت بر چیزی از روی تعظیم و بزرگداشت آن؛ التزام به یک مکان و اقامت در آن؛ اقامت، ملازمت و مواظبت؛ حبس و توقف.

واژه هایی مانند؛ چله نشینی، ریاضت و عزلت از واژه های مترادف اعتکاف هستند.

اعتکاف در اصطلاح فقهی عبارت است از: «نوعی عبادت که انسان سه روز یا بیشتر در مسجد مقیم شود و در طول این مدّت روز، روزه بگیرد».

واژه «اعتکاف» در قرآن کریم استعمال نشده است. اما ماده عَکف 9 بار در قرآن به کار رفته که هم به معنای لغوی و هم به معنای اصطلاحی استعمال شده است.

در مورد پیشینه و سیر تاریخی اعتکاف باید گفت: به درستی  معلوم نیست که این عبادت از چه زمانی آغاز شده و کیفیت اجزا و شرایط آن در بدو شکل گیری چگونه ‏بوده است. از برخی منابع از جمله قرآن استفاده می شود که اعتكاف مخصوص دین اسلام نیست، ‏بلكه در ادیان ‏الهى دیگر نیز وجود داشته و در اسلام استمرار یافته است.

همچنین از برخى آيات قرآن برمى ‌آيد كه اين عبادت ‏در اديان توحيدى پيشين نيز مطرح بوده و پيامبران الهى و موحدان گاهی براى راز و نياز با خداوند، مدتى از زندگى و ‏جامعه دورى مى ‌گزيدند و به اماکن مقدس پناه مى‌بردند و مدتى خود را براى عبادت با خدا و راز و نياز با ‏او محبوس مى‌كردند. ‏

از آثار گذشتگان و همچنین از اطلاعات و اخبار زمان حال چنین برمی آید که اعتکاف به معنای کناره گیری از جامعه و پرداختن به امور روحانی و نفسانی، نه تنها در اسلام و سایر ادیان الهی متداول بوده و هست، بلکه در بین بت پرستان و بی دینان نیز رواج داشته و دارد.