کپی شد
پیامبران از نسل حضرت یعقوب (علیه السلام)
زمانی که حضرت ابراهیم (علیه السلام)؛ جدّ حضرت یعقوب (علیه السلام) از امتحانات سخت، پیروزمندانه بیرون آمد و خداوند وی را به عنوان امام برگزید، حضرت ابراهیم (علیه السلام) این مقام را برای نسل و ذریهاش خواست و خداوند نیز وعده ضمنی فرمودند، البته در صورتی که از ظالمان و ستمگران نباشند:
«(به خاطر آوريد) هنگامى كه خداوند، ابراهيم را با وسايل گوناگونى آزمود. و او به خوبى از عهده اين آزمايشها برآمد. خداوند به او فرمود: من تو را امام و پيشواى مردم قرار دادم!. ابراهيم عرض كرد: از دودمان من (نيز امامانى قرار بده!). خداوند فرمود: پيمان من، به ستمكاران نمىرسد! (و تنها آن دسته از فرزندان تو كه پاک و معصوم باشند، شايسته اين مقام هستند)».[1]
به نظر میرسد که دعای حضرت ابراهیم (علیه السلام) درباره ذریهاش مستجاب شده و بسیاری از پیامبرانی که اسامی آنها در قرآن، روایات و تاریخ آمده از بنی اسرائیل و نسل حضرت یعقوب (و طبعا از نسل حضرت ابراهیم علیهم السلام) میباشند که به برخی از آنان اشاره میشود.
موسى؛ پسر عمران بن قاهث بن لاوى بن يعقوب بن اسحاق بن ابراهيم خليل الله (عليهم السلام) است.[2] وی با سه واسطه به حضرت یعقوب (علیه السلام) و با پنج واسطه به حضرت ابراهیم (علیه السلام) خلیل الله میرسد، بنابر برخی گزارشها، مادرش اباخه نیز از فرزندان لاوى بن يعقوب بوده است؛[3] بر این اساس نَسَب آن حضرت از طریق مادر نیز از طریق لاوی به حضرت یعقوب (علیه السلام) میرسد.
- حضرت هارون؛ برادر و جانشین حضرت موسی (علیهما السلام):
هارون؛ پسر عمران بن قاهث بن لاوى بن يعقوب بن اسحاق بن ابراهيم خليل الله (عليهم السلام) است.[4] وی نیز با سه واسطه به حضرت یعقوب (علیه السلام) میرسد.
الياس؛ برادرزاده هارون و موساى كليم است؛[5] از این رو همان طور که حضرت موسی و حضرت هارون (علیهما السلام) به حضرت یعقوب (علیه السلام) میرسند، نسب حضرت الیاس (علیه السلام) نیز به حضرت یعقوب (علیه السلام) میرسد.
- حضرت یوشع وصی حضرت موسی (علیهما السلام):
وی يوشع بن نون بن افرائيم بن يوسف بن يعقوب بن اسحاق بن ابراهيم (عليهم السلام) بود.[6] ابن اثیر در تاریخش میگوید: پس از درگذشت حضرت موسى (عليه السلام)، خداوند يوشع بن نون بن افرائيم بن يوسف بن يعقوب بن اسحاق بن ابراهيم خليل (عليه السلام) را به پيامبرى و رهبرى بنى اسرائيل برانگيخت و به او فرمود كه به اريحا، شهر جباران، برود.[7] وی با سه واسطه به حضرت یعقوب (عليه السلام) میرسد.
- حضرت اليسع (عليه السلام):
حافظ ابو القسم بن عساكر در قِسم یاء از تاریخش مینویسد: اليسع أسباط بن عدي بن شوتلم بن أفراثيم بن يوسف بن يعقوب بن إسحاق بن إبراهيم الخليل است.[8] وی با چهار واسطه به حضرت یعقوب میرسد. خداوند متعال در دو جای قرآن از وی تمجید نموده است.[9]
- حضرت طالوت (علیه السلام):
به زبان سرياني به او شاؤل گفته میشود. وی فرزند قيس بن ابيال بن ضرار بن بحرت بن افيح بن ايش بن بنيامين بن يعقوب بن إسحاق بن ابراهيم است.[10] طالوت از فرزندان «بنيامين»، و نواده حضرت يعقوب (عليه السّلام) مىباشد، و به مناسبت رشادت و بلندى قامت به «طالوت» موسوم شده و در تورات از او به «شاؤل» ياد شده است.[11] وی با هفت واسطه به حضرت یعقوب (عليه السلام) میرسد.
نسب و خاندان حضرت داوود (علیه السلام) در بعضی کتب تاریخی این گونه ذکر شده است: «داوود پسر يسا (ايشا)، پسر عوبيد (عومذ)، پسر بوعز (افصان) (او از زمره داوران بنى اسرائيل بود)، پسر سلما (سلمون؛ كه در اولين فتح به بيت لحم وارد شد)، پسر نخشون (او رئيس بنى يهودا به هنگام خروج از مصر بود)، پسر عميناداب، پسر رم، پسر حصرون، پسر فارص، پسر يهودا، پسر یعقوب».[12] بر این اساس وی با ده واسطه به حضرت یعقوب (عليه السلام) میرسد.
حافظ بن عساكر میگوید: او سليمان بن داوود بن ايشا بن عويد بن عابر بن سلمون بن نحشون بن عمينا داب بن ارم بن حصرون بن فارص بن يهوذا بن يعقوب بن إسحاق بن إبراهيم (علیهم السلام) میباشد.[13] وی با یازده واسطه به حضرت یعقوب (عليه السلام) میرسد.
برخی از مفسران، نسب مادر حضرت عیسی (علیه السلام)، حضرت مریم (سلام الله علیها) را این گونه ذکر کرده اند: مریم؛ دختر عمران بن ماثان بن العازار بن أبی یوذ بن یوزن بن زربابل بن سالیان بن یوحنا بن أوشیا بن أمون بن منشكن بن حازقا بن أخاز بن یوثام بن عوزیا بن یورام بن ساقط بن ایشا بن راجعیم بن سلیمان بن داوود بن ایشی بن عوبد بن سلمون بن یاعز بن نحشون بن عمیاد بن رام بن حصروم بن فارص بن یهوذا بن یعقوب (علیهم السلام).[14] بر این اساس، نسب حضرت عیسی (علیه السلام) با 32 واسطه به حضرت یعقوب (علیه السلام) میرسد.
[1]. «وَ إِذِ ابْتَلى إِبْراهيمَ رَبُّهُ بِكَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قالَ إِنِّي جاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِماماً قالَ وَ مِنْ ذُرِّيَّتي قالَ لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمينَ»، بقره، 124.
[2]. يعقوبى، احمد بن ابى يعقوب بن واضح، تاريخ يعقوبى، ترجمه: آيتى، محمد ابراهيم، ج 1، ص 79؛ ابن اثير، عز الدين على، كامل تاريخ بزرگ اسلام و ايران، ترجمه: حالت، ابو القاسم و خليلى، عباس، ج 2، ص 186.
[3]. اسم مادرش در تورات «يوخابذ» آمده است. مقدسی، مطهر بن طاهر، آفرينش و تاريخ، ترجمه: شفيعى كدكنى، محمد رضا، ج 1، ص 459 و 460.
[4]. تاريخ يعقوبى، ترجمه: آيتى، محمد ابراهيم، ج 1، ص 79.
[5]. داور پناه، ابوالفضل، أنوار العرفان في تفسير القرآن، ج 13، ص 8.
[6]. ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، البداية و النهاية، ج 1، ص 319؛ مسعودی، على بن حسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، ترجمه: پاينده، ابو القاسم، ج 1، ص 44.
[7]. كامل تاريخ بزرگ اسلام و ايران، ترجمه: حالت، ابو القاسم و خليلى، عباس، ج 2، ص 265.
[8]. البداية و النهاية، ج 2، ص 4 .
[9]. انعام، 86؛ صاد، 48.
[10]. طبری، محمد بن جرير، تاريخ الأمم و الملوك، تحقيق: ابراهیم، محمد أبو الفضل، ج 1، ص 475.
[11]. حسينى همدانى، سيد محمد حسين، انوار درخشان، تحقيق: بهبودی، محمد باقر، ج 2، ص 265.
[12]. ابن خلدون، عبد الرحمن بن محمد، ديوان المبتدأ و الخبر فى تاريخ العرب و البربر و من عاصرهم من ذوى الشأن الأكبر، تحقيق: شحادة، خليل، ج 2، ص 110.
[13]. البداية و النهاية، ج 2، ص 18.
[14]. بيضاوى، عبدالله بن عمر، أنوار التنزيل و أسرار التأويل، تحقيق: المرعشلی، محمد عبد الرحمن، ج 2، ص 13.