searchicon

کپی شد

ویژگی ‌های شخصیتی شیخ صدوق

یکی از بزرگ ترین شخصیت های جهان اسلام و ایران و از برجسته ترین چهره های درخشان علم و فضیلت؛ شیخ صدوق است.

شخصیت شیخ صدوق دارای چند ویژگی برجسته است:

1. جریان ولادت شیخ صدوق.

او این جریان را در کتاب کمال الدین به صورت حدیث نقل نموده، می گوید: ولادت من با تقاضاى کتبى پدرم از محضر امام زمان (عجل الله تعالى فرجه الشریف) و دعاى آن حضرت بوده است.

2. جامعیت.

وی شخصیتی جامع داشته؛ به این معنا که در بسیاری از علوم زمان خویش جزو سرآمدان روزگارش بوده است. جامعیت شخصیت وی را می‌توان از تعدد موضوعات کتب تألیفی وی به دست آورد. او در زمینه حدیث، احکام، کلام، شعر و … کتاب تألیف نموده است.

3. جدیّت و تلاش.

تلاش خستگی ناپذیر، همّت و پشتکار فوق العاده در وجود او موج می زد. به جرأت می توان او را یکی از پرکارترین دانشمندان ایرانی، اسلامی برشمرد. تألیف نزدیک به 300 عنوان کتاب در طی عمر 70 و چند ساله با توجه به شرایط زمان و کمبود امکانات و مشغله های فراوان وی؛ نشان از جدیّت او در امر ترویج علم، به خصوص علوم اهل بیت (علیهم السلام) دارد.

4. اطاعت و بندگی.

روح بندگی و اطاعت و مناجات با پروردگار در وجود ایشان بسیار بارز بوده است که نمونه های متعددی از این امر در زندگی وی بیان شده است؛ به عنوان نمونه پدر آیه الله مرعشی نجفی که از شاهدان واقعه سالم ماندن جسد شیخ صدوق پس از 857 سال بوده، می گوید: دیدم که ناخن های انگشتان دست ایشان تازه کوتاه شده بود؛ از این رو احتمال می دهم که روز رحلتشان پنج شنبه یا جمعه بوده؛ چون برطبق دستورات و احادیث اهل بیت (علیهم السلام) روز پنج شنبه و به خصوص روز جمعه، روز نظافت و پاکیزگی لقب گرفته و کوتاه نمودن ناخن انگشتان در این دو روز جزو سنّت های پسندیده برشمرده شده است.

این مثال کوچک نشان دهنده روح تعبّد و اطاعت در وجود شیخ صدوق است که حتی کوچک ترین کارهای زندگی را براساس دستورات دینی انجام می‌داده است.

نکته قابل ذکر در اینجا این است که سالم ماندن بدن او پس از گذشت بیش از 8 قرن، از ویژگی های آن بزرگوار و همچنین تعبد او نسبت به انجام تکالیف است.

5. منادی وحدت فرق اسلامی.

یکی دیگر از ویژگی های شیخ صدوق این است که در سلسله اساتید وی که زیاد هم بوده‌اند، تعدادی اساتید غیر شیعه وجود دارد. همچنین برخی از شاگردان او نیز از مسلمانان غیر شیعی بوده اند که این امر نشان دهنده روح بزرگ وی و توجه و اهتمام ایشان به امر تقریب بین مذاهب و وحدت شیعه و سنّی داشته است. در مسافرتش به بغداد، بارها در مجامع علمی فرقه های مختلف اسلامی حاضر شده و علاوه بر ایراد سخنرانی از دانش اساتید این فرقه ها نیز بهره مند گردیده است.[1]