وضعیت کنونی قبرستان بقیع

حکومت عربستان سعودی، بقیع را گسترش داده و دور تا دور آن را دیوارچینی و نرده‌گذاری کرده است. زمین بقیع کاملا مسطح شده و هیچ سنگ قبر منقش و حک‌شده‌ای ندارد و برای هر قبر، تنها یک یا دو پاره سنگ قرار داده می‌شود. داخل بقیع، برای عبور مردم و تشییع کنندگان، پیاده‌رو احداث شده[1] و در بخش ائمه بقیع(علیهم السلام)، بدون نام و نشان مشخصه، فقط اثری از قبر باقی مانده است.

بقیع دارای سه در است که یکی از آن‌ها در دیوار شرقی و دیگری در دیوار شمالی و در سوم در سمت غرب آن قرار دارد. در سمت غرب، در اصلی است و برای ورود جنازه و زائران بقیع باز می‌شود.[2]

در دوره‌های گذشته نیز زیارت بقیع با مشکلاتی همراه بود و زائران شیعی برای دریافت اجازه زیارت ناچار به پرداخت باج به دربانان و مأموران بودند، اما زیارت قبور بقیع با ممنوعیت کلی روبه‌رو نبود. اکنون درهای بقیع در ساعات ویژه از روز (بعد از نماز صبح و پس از نماز عصر حدود دو ساعت) گشوده می‌شود و زائران مرد می‌توانند به درون بقیع بروند و زیارت کنند. با وجود برخی گزارش‌ها از حضور حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) در بقیع در روزگار پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) و هنگام تدفین رقیه دختر رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله)[3] و نیز تداوم زیارت بقیع از جانب زنان در دوره‌های گوناگون که در سفرنامه‌ها بازتاب یافته،[4] اداره‌ای مشهور به اداره امر به معروف و نهی از منکر نزدیک در اصلی بقیع مستقر شده است که از نزدیکی زائران به قبور و تبرک جستن به آن‌ها پیشگیری می‌نماید و به تبلیغ باورهای وهابیان می‌پردازد.

[1]. همه آنچه که درباره قبرستان بقیع نمی‌دانید/ چرا در قبرستان بقیع گنبد وجود ندارد؟، باشگاه خبرنگاران جوان.

[2]. مدنی، عبدالعزیز، التاریخ الامین، ص ۳۵۶.

[3]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج ۳، ص ۲۴۱.

[4]. جعفریان، رسول، پنجاه سفرنامه، ج ۵، ص ۷۵۰-۷۵۱؛ جعفریان، رسول، سفرنامه منظوم حج، ص ۷۰-۷۱.