نَجِدات یکی از فرقه های خوارج

نجدات[1] یا نجدیه فرقه‏ای از خوارج هستند که تابع نجدة بن عامر حنفی‏ می‏باشند. نجده با نافع بن ازرق و دیگر سران خوارج با ابن زبیر همکاری داشتند و چون از او جدا شدند نجده به سوی یمامه رفت و در آن جا یارانی پیدا کرد او هنوز نافع بن ازرق را دوست می‏داشت و به همین جهت تصمیم گرفت که با یاران‏ خود به اهواز برود و به نافع ملحق شود، اما از طرفی چند تن از همراهان نافع‏ به سبب تندروی‏های او از وی جدا شدند و به سوی نجده آمدند و چون نجده از بدعت‏های نافع باخبر شد دیگر به سوی او نرفت و در یمامه مستقر شد و با او به عنوان امیر المومنین بیعت کردند و کسانی را که به امامت نافع رأی داده بودند تکفیر کردند.

نجده و گروه او حدود پنج سال در یمامه و بحرین و عمان حکومت داشتند و بارها با سپاه ابن زبیر جنگیدند و آنها را شکست دادند تا این که پیروان او ایرادهائی بر او گرفتند و به خاطر مسائلی او را بازخواست کردند و او را به ارتباط پنهانی با عبد الملک بن مروان متهم نمودند و لذا او را از رهبری خلع کردند نجده را در سال 69 یاران خود او کشتند و گفته شده که اصحاب ابن زبیر به او دست یافتند. پس از کشته شدن نجده پیروان او سه دسته شدند جمعی به او و راه او وفادار ماندند و بعضی با ابوفدیک و بعضی با عطیه بیعت کردند.

یکی از بارزترین عقاید خوارج نجدات این است که آنها امامت را لازم‏ نمی‏دانند و معتقدند که مردم اصلا به امام احتیاج ندارند و فقط باید در میان‏ خودشان عدل و انصاف را رعایت کنند و اگر نتوانستند به ناچار وجود امام‏ لازم می‏شود.[2]

یکی دیگر از عقاید گروه نجدات این بود که آنها بر خلاف ازارقه،تخلف کنندگان از هجرت و جهاد با آنها را کافر و مشرک نمی‏دانستند و همچنین کشتن‏ اطفال را اجازه نمی‏دادند.نجدة بن عامر درباره این مسائل نامه‏ای به نافع بن‏ ازرق نوشت و با استناد به آیات قرآنی خواست که او را قانع کند، اما نافع قانع‏ نشد. [3]