نماز خوف امام علی (علیه السلام)

امیرالمؤمنین (علیه السلام) در لیلة الهریر که سخت‌ترین شب جنگ صفین بود، نماز خوف اقامه نمود، البته به دلیل شرایط خاصی که در لیلة الهریر حاکم بود، نمازهای امام علی (علیه السلام) فقط با تكبير، تهليل، تسبيح، تحميد و دعا بود.

شیخ طوسی در تهذيب می‌گوید: «امیرالمؤمنین (علیه السلام) در لیلة الهریر، در وقت نمازهای ظهر و عصر و مغرب و عشاء، با اصحاب خود نماز نگزارد، مگر به تكبير و تهليل و تسبيح و تحميد و دعا، و اين نماز آن‌ها بود و ايشان‌را به اعاده و تکرار نماز امر نكرد».[1]

امام صادق (علیه السلام) فرمودند: در روز صفين كه جنگ شروع شد تا روز ديگر پیش از ظهر در جنگ بودند، (به نحوی که) نماز ظهر، عصر، مغرب و عشا از مردم فوت شد؛ يعنى نتوانستند كه نماز صحيح به‌جا آورند (و) حضرت (امیر علیه السلام) به ايشان فرمودند: پياده و سواره، تكبير، تهليل و تسبيح بگويند.[2]

شیخ كلينى به اسناد خود از امام محمد باقر (علیه السلام) روايت كرده‌ كه آن حضرت در باره نماز خوف فرمودند: به هنگام آماده‌باش جنگى و حالت دفاعى، هر سربازى خودش به تنهایى نماز مى‏‌خواند و رو به هر سمتى كه باشد با اشاره سر ركوع و سجده مى‌‏كند و به هنگام جنگ تن به تن، از امير المؤمنين (علیه السلام) سرمشق مى‏‌گيرد كه در جنگ صفّين در آن گيرودارى كه به نام‏ ليلة الهرير شهرت گرفته، نماز او و يارانش، در ظهر و عصر و مغرب و عشاء، غير از الله اکبر و لا اله الا الله، و سبحان اللَّه، و الحمد لله‏ و دعا و راز و نياز و نيايش، صورت ديگرى نداشت و امير المؤمنين (علیه السلام) نفرمود كه بايد نماز خود را دوباره بخوانند.[3]

[1]. طوسى، محمد بن حسن، ‏تهذيب الأحكام، محقق/ مصحح: خرسان موسوى‏، حسن، ج 3، ص 173 و 174؛ مجلسى اول، محمد تقى، لوامع صاحبقرانى مشهور به شرح فقيه‌، ج 5، ص 95. ‌

[2]. لوامع صاحبقرانى مشهور به شرح فقيه‌، همان.

[3]. كلينى‏، محمد بن یعقوب، الكافي‏، ج 3، ص 457 و 458‏.